Karikatürist Özgün Uysal, uluslar arası bir başarıya imza attı

Karikatürist Özgün Uysal, uluslar arası bir başarıya imza attı

Özgün Uysal’ın yarattığı “Jarman” karakteri, uluslar arası bir sitenin logosu oldu

Otuz yıldan beri karikatür çizen ve bugüne kadar karikatürleri ve çizgi romanları yurtiçinde askeri yayınlarda, yerel ve yaygın basın ile mizah dergilerinde; yurt dışında ise A.B.D., Almanya, Avustralya gibi ülkelerde yayınlanan Karikatür ve Çizgi Roman Sanatçısı Özgün Uysal’ın yarattığı “Jarman” isimli karakter, A.B.D.’den yayın yapan uluslar arası kişisel ve kurumsal gelişim ve strateji sitesi http://www.questionjar.com/ isimli sitenin resmi logosu oldu.

Değirmendere’de ikamet eden Balıkesirli Karikatür ve Çizgi Roman Sanatçısı Özgün Uysal, Ağustos ayında site ile ilgili olarak kendisine gelen teklifi değerlendirerek, dört ay süreyle değişik “Jarman” (Kavanoz Adam) tiplemeleri çizerek A.B.D.’ye gönderdiğini ve çizgilerinin site tarafından resmi logo olarak kabul gördüğünü, kendisinin ise söz konusu sitenin lisanslı çizerliğine kabul edildiğini söyledi.

Aralık ayında internet üzerinden A.B.D.’den yayına başlayan ve Karikatür Sanatçısı Özgün Uysal’ın çizdiği “Jarman” karakterini resmi logo olarak kullanan “Question Jar” (Soru Kavanozu) isimli uluslar arası site, kişi ve kurumların, her konuda hazırladıkları sorulara verilen cevapların, grafiksel olarak site üzerinden geri besleme yapması esasına dayanarak, gene kişi ve kurumların kendilerine bir strateji belirlemelerine olanak sağlıyor.

Neden Çizgi Roman?

1969 yılında, ilköğretim müfettişi olan babamın görevi nedeniyle Yozgat’ta oturuyorduk. Babam, o zamanlar kendisine sürekli Akbaba mizah dergisi, ağabeyim ile bana da Ceylan dergisi alırdı. O tarihte henüz ilkokula gitmediğim için bu dergilerin içindeki karikatür ve çizgi romanları büyük bir hayranlıkla inceler, ilkokul 2 nci sınıfa giden ağabeyime bu çizimlerin konuşma balonlarını bana da okuması için yalvarırdım. Robot Ali, Sihirli Göz ve ismini hatırlayamadığım daha bir çok çizgi roman karakteri ile ilk kez bu dönemde tanışmıştım.

1970 yılında Yozgat’ın Sorgun ilçesine taşındık. Babam artık bizlere Doğan Kardeş dergisi de getirmeye başlamıştı. Uçan Adam adıyla yayınlanan Superman ve Tarzan ile de bu dergi sayesinde tanışmış oldum. Aynı yıl ilkokula başladığım için çizgi romanları kendim okumaya başlamıştım ve bu sayede okuma alışkanlığım da hızla gelişiyordu. Aynı yıl komşu çocuklarının sayesinde, büyük boy olarak yayımlanan Batman, Red Kit, Tom Miks, Teksas ve Teks dergileri ile tanıştım. Red Kit dergisinin içinde iki ayrı bölüm halinde Kızılmaske ve Sihirbazlar Kralı Mandrake de yayınlanıyordu. Sonraki yıllarda konunun içine dalınca bazı çizgi romanların orijinal adı ile yayınlanmadığını, yayımcı firmanın bulduğu farklı isimlerle yayınlandığını öğrendim. Örneğin; Tom Miks sessiz sinema döneminde western filmleri çeviren çok ünlü bir aktördü ve Tom Miks çizgi romanının orijinal adı Capitano Mickey (Küçük Yüzbaşı), Red Kit’in orijinal adı Lucky Luke (Şanslı Luke), Kızılmaske’nin ise The Phantom, The Walking Ghost (Fantom, Yürüyen Hayalet) idi.

Gene 70’li yıllarda bir sakız firması da, satın aldığınız ciklet ile birlikte küçük boyda basılmış Tarkan dergileri veriyordu. Okuduğum bu çizgi romanlar ile kendimi bir anda büyülü bir dünyada bulmuştum. Hatta western çizgi romanları bizi öylesine etkilemişti ki, yaz tatillerinde köye gittiğimizde eşeğe binmek için ağabeyim ile yarışır olmuştuk (bu arada ağabeyimin ısrarla binmeye çalıştığı sıpadan düşüşünü de hiç unutamam). Bindiğimiz eşek at, eşeği koşturduğumuz ova çöl, ağabeyim ile ben de birer kovboy olurduk.

İşte, çizgi roman çizme hevesim de ilkokula başladığım bu dönemde başladı. Sezgin BURAK’ın çizdiği Tarkan’ı kopyalayarak o küçücük yaşımda çizgi roman çizmeye çalışıyordum. Aynı yıl Cumhuriyet gazetesinde tanıştığım Garth isimli çizgi roman ile de, o zamanlar adını koyamadığım bilim-kurgu türüne de bir ilgim olduğunu hissetmiştim.

1970-1975 yılları arasında sayısız çizgi roman okudum ve yukarıda bahsettiğim çizgi roman kahramanları dışında Karaoğlan, Pekos Bill, Kit Taylor, Kinowa, Kaan, Kara Murat, Tolga, Tom Braks, Tom Billy, Zembla, Jungla, Demir Adam, Vampirella, Hulk, Örümcek Adam, Kaptan Amerika, Gordon, Yüzbaşı Volkan, Kaptan Venüs... gibi bir çok çizgi roman kahramanı ile tanıştım.

1975-1978 yılları arasında (ki ortaokul öğrencisiydim) karikatür ve amatörce çizgi romanlar çizmeye başlamıştım. Ortaokulu bitirdiğim 1978 yılının yaz aylarında, nükleer bir savaş sonrasında dünyada sağ kalan insanların yaşam mücadelesini anlattığım “Tarihten Gelen Adam” isimli 10 sayfalık bilim-kurgu tarzında kısa bir çizgi roman çizmiştim. O tarihte Bandırma’daydım ve İstanbul’da, Günaydın gazetesinin matbaasında çalışan amcamı ziyaret için İstanbul’a gittiğimde, Hürriyet gazetesine de uğrayarak “Gerçek Hayat Hikayeleri” serisini çizen Faruk GEÇ’i ziyaret ettim. Faruk GEÇ, “çizgiler ve konu çok güzel, ancak senin yaşın da çok küçük, bunları sen çizmiş olamazsın” dedi. Kendisine, hemen onun yanında çizim yaparak bunları benim çizdiğimi ispatlayabileceğimi söyledim ama kabul ettiremedim. Bunun üzerine Milliyet Çocuk dergisine giderek çizmiş olduğum çizgi romanı yayınlatmak istediğimi söyledim. Aldığım yanıt, üç aşağı, beş yukarı aynıydı ve derginin kadrolu çizerleri olduğu, yurtdışından satın alınan çizgi romanlar da dahil, hepsinin sayfalarının planlı olduğu, bu yüzden çizgi romanımı yayınlayamayacaklarını söylediler. Ancak ilk karikatürüm o yıl Milliyet Çocuk dergisinde yayımlandığı için bu derginin aradan çok uzun yıllar geçmesine rağmen kalbimde ayrı bir yeri vardır.

Aynı yıl, İstanbul’da kazandığım ve üç yıl boyunca okuyacağım Deniz Astsubay Hazırlama Okulu’na kaydımı yaptırdık. Artık İstanbul’da olmam benim için bir avantajdı. Her hafta sonu gazeteleri ve dergileri dolaşıyor çizdiğim karikatürleri götürüyordum. Bu arada çizgi roman olayına ara vermiş, karikatür üzerinde yoğunlaşmıştım. Mutlaka her hafta sonu, kadrosunda Müjdat GEZEN, Semih BALCIOĞLU, Zeki BEYNER, Cafer ZORLU, Mahmut KARATOPRAK, Ercan TURGUT gibi isimlerin çalıştığı ÇİVİ mizah gazetesine uğrardım. (1992 yılında Gölcük’de ikamet eden karikatürist Yaşar TOSUN ile tanıştığımda, kendisinden onun da ÇİVİ mizah gazetesinde o dönemde çizerlik yaptığını öğrendim; ancak aradan çok uzun bir zaman geçtiği için kendisini gazeteden hatırlayamamıştım.)

1978 yılında, cep harçlığımdan biriktirdiğim para ile Bandırma’da “Arkadaş” isimli, bilim-kurgu ağırlıklı bir dergi bastırdım. Kapağını da kendim çizmiştim. Şu anda elimde bir sayı bile kalmamasına üzülüyorum. 1980 yılında da gene aynı hızla “Bandırma’nın Sesi” dergisini bastırdım. Büyük emeklerle hazırladığım her iki derginin ömürleri tek sayılık olmasına rağmen, “Bandırma’nın Sesi” dergisinden elimde bir sayı kalması bile beni mutlu etmeye yetiyor diyebilirim. Unutmadan, “Bandırma’nın Sesi” dergisinin arka kapağında da Kızılmaske (The Phantom)’nin kısa bir macerasını yayınlamıştım.

1978 yılında tanıştığım X-BİLİNMEYEN bilim-kurgu dergisi ile kendimi bir anda bilim-kurgunun o muhteşem dünyasında bulmuştum. 1980’li yılların başında yayınlanmaya başlayan ve UFO’lar ile dünya dışı hayat normları hakkında konular içeren “Planet, Evrende Zeki Hayat” dergisi, tekrar çizgi roman (özellikle de bilim-kurgu türü) çizmeye başlamama neden oldu. O sıralarda Ankara’da görev yapıyordum ve İstanbul ile yaptığım yazışmalar sonucu derginin yöneticisi Sayın Selman GERÇEKSEVER konuya olumlu yaklaştı ve Planet dergisinde kısa çizgi romanlarım ile karikatürlerim yayınlanmaya başladı. Bu arada dergiye rapor edilen Türkiye sınırları içindeki fotoğraflanma imkanı bulunamamış olan UFO gözlemlerini de resimliyordum.

Aynı yıllarda, Yüzbaşı Volkan ve Kaptan Venüs’ü çizen Ali RECAN’ın yönettiği ALFA Yayınları ve AR Çizgi Roman Kulübü’nün yayınladığı Marvel Comics’in çizgi roman kahramanlarının Türkiye’yi sardığı bir dönemde karikatürlerim ve çizgi romanlarım bu dergi grupları içinde yayınlanmaya başlamıştı. ÇİVİ mizah gazetesinde çalışmalarım konusunda beni sürekli destekleyen Mahmut KARATOPRAK’tan sonra Ali RECAN da çizgi roman ve karikatür çizimleri konusunda beni sürekli desteklemeye devam etmiştir; öyleki eski cumhurbaşkanlarımızdan rahmetli Turgut ÖZAL’ın basın danışmanlığını yaparken bile o kadar yoğun çalışmaları arasında bu ilgi ve desteğini vermeye devam etmiştir.

1981-1983 yılları arasında aylık olarak Bursa’da yayımlanan “Kamera” dergisi de benim için ayrı bir dönüm noktası olmuştur. Dergi yayın hayatına son verinceye kadar burada da karikatür, çizgi roman ve reklam grafikleri çizmeye devam ettim. Ancak, derginin 1983 yılında yayın hayatına son vermesi ile birlikte benim için çizgi roman çalışmalarımda tekrar bir sayfa daha kapanmış oluyordu.

1985-1991 yılları arasında Çanakkale’deydim. Burada bulunan günlük gazetelerde de karikatür ve çizgi roman çalışmalarımı devam ettirdim. 1984 yılında “Planet Evrende Zeki Hayat” dergisinde iki sayfa halinde yayınlanan, konusu 30 ncu yüzyılda geçen Albert EINSTEIN’in izafiyet teorisinden yola çıkarak çizdiğim bilim-kurgu tarzındaki “Kaptan Mirza” isimli çizgi romanımı bu dönemde genişleterek üç ayrı macera halinde çizdim ve bu çizgi romanım da günlük olarak Çanakkale gazeteleri ile Alfa yayınlarında yayımlandı. Mirza, eski Türklerde bir soyluluk ve asalet ünvanı olduğu için çizgi romanıma bu ismi vermiştim.

2004 yılında emekli olduktan sonra ise, bir SAT komandosunun maceralarının anlatıldığı “Donanma Kaplanı : Başçavuş YILDIRIM” karakterini yaratarak hem senaryosunu yazdım hem de çizgi roman şeklinde çizmeye başladım. Bu çizgi romanım da bazı günlük gazetelerde ve Avustralya'da YENİ VATAN Gazetesi'nde yayımlanmıştır. 

Neden çizgi roman derseniz, bugün yurtdışındaki üniversitelerde ayrı bir ders olarak okutulan ve bir kürsüsü bulunan 9 ncu sanat çizgi romanın insanı dinlendirdiğine, okuma zevki aşıladığına ve okuma işlevine görsel bir zevk ve zenginlik kattığına, ayrıca sinema sektörünü kurtarıcı bir konu kaynağı olduğuna inanıyorum.

Bu arada, Yeşilçam’a ilham kaynağı olmuş ve başrollerinde 1960’lı yılların jönü İrfan ATASOY’un oynadığı yerli Batman/Superman karışımı Şazem, Kızılmaske, Uçan Adam Killing’e Karşı, Killing İstanbul’da gibi döneminin kısıtlı imkanlarıyla ve sinema tekniği ile çevrilen ve çocukluğumda zevkle izlediğim çizgi romanların fantastik sinema versiyonlarının, günümüz teknolojisi ile yeni versiyonlarının neden çekilmediğini de merak ediyorum. Elin oğlu, nefis görsel efektli çizgi roman filmleri çekerken, Yeşilçam’ın çevirdiği bir “Tarkan” filminde, bozkırda at koşturan Tarkan’ın arkasında gökyüzünden geçen bir uçak gördüğünüzde, ya da 1953 yapımı “İstanbul’un Fethi” filmini izlerken Fatih Sultan Mehmet’i canlandıran Sami AYANOĞLU’nun bileğinde bir kol saati gördüğünüzde inanın ki dumura uğruyorsunuz. 1979 yılında başrolünü Bandırmalı hemşehrim Aytekin AKKAYA’nın oynadığı yerli “Kaptan Amerika” filmini seyretmiştim. Görsel hata yakalamanız hemen hemen yok gibiyken, bir anda kostümlü süper kahraman olarak bildiğiniz Örümcek Adam’ı, Kaptan Amerika’nın karşısında düşmanı olarak kötü bir rolde gördüğünüzde bu filmde de hayal kırıklığına uğramaktan kurtulamıyorsunuz.

Yeri gelmişken, Türkler tarafından sinemaya uyarlanan çizgi romanlara ve başrollerinde oynayan sanatçılara hatırladığım kadarıyla burada biraz zaman ayırayım.

Kaptan Swing (Commandante Mark) Salih GÜNEY

Tom Miks (Capitano Mickey) Lami ATEŞ

Zagor Cihangir GAFFARİ

Zagor Levent ÇAKIR

Zagor, Kara Bela Levent ÇAKIR

Tolga İrfan ATASOY

Kaptan Amerika (Captain America) Aytekin AKKAYA (3 Dev Adam)

Karaoğlan Kuzey Vargın

Karaoğlan Kartal TİBET

Karaoğlan Kaan URGANCIOĞLU

Tarkan Kartal Tibet
Tark_Han Tanju KOREL

Cici Can Göksel ARSOY

Kızılmaske (The Phantom) İrfan ATASOY

Kızılmaske (The Phantom) İsmet ERTEN
Kızılmaske (The Phantom) Levent ÇAKIR

Badman, Yarasa Adam (Batman) Levent ÇAKIR

Kilink İstanbul’da İrfan ATASOY

Maskeli Şeytan İrfan ATASOY

Kilink Uçan Adam'a Karşı İrfan ATASOY

Kinowa Hüseyin ZAN

Zorro Tamer YİĞİT

Tarzan Yavuz SELEKMAN

Şaşkın Dedektif Killing’e Karşı Sadri ALIŞIK, Murat SOYDAN

Red Kit (Lucky Luke) Sadri ALIŞIK

Red Kit (Lucky Luke) İzzet GÜNAY

Kara Kartal/Kara Şahin/Kara Atmaca İzzet GÜNAY

Üç Süpermenler Cüneyt ARKIN

Malkoçoğlu Cüneyt ARKIN

Malkoçoğlu Kurt Bey Serdar GÖKHAN

Kara Pençe Serdar GÖKHAN

Binbaşı Tayfun (Captain America) Nihat ZİYALAN

9 ncu sanat çizgi romanın, tıpkı Avrupa ve Amerika’da olduğu gibi bir gün Türkiye’de de gerçek tahtına oturacağı inancı ile, Türkiye’de bu konuya gönül vermiş insanlara AR Çizgi Roman Koleksiyon Ansiklopedisi’ni kazandıran merhum Ali RECAN ve Darkwood Sakinleri çizgi roman kültürü dergisini yayımlayan Hakan ALPİN’e teşekkürlerimi sunarım.

En güzel günler sizlerin olsun.

9 ncu Sanat: "Çizgi Roman"

Türkiye’de yayınlanan ilk çizgi romanlar, üç beş resimle bağımsız bir olayı yansıtmaktaydı. Bunların çoğu da yabancı dergilerden, telif ücreti ödenmeden, tercüme edilerek yayınlanan “strip” (bant) tipi çizgi romanlardı. Bu tip karikatürize edilmiş çizgi romanların günümüze kadar gelen en uzun ömürlüsü, halen yayınlanmakta olan “Güngörmüşler” adlı çizgi romandır. Ülkemizde yerli çizgi romanlar ancak 1930 yılından sonra ortaya çıkmıştır.

Yabancı çizgi roman ressamlarının etkisiyle ressam ve karikatüristler kendi tiplerini yaratarak çizmeye başlamışlar, önce; ünlü karikatürist Cemal Nadir (GÜLER)’in kelebek gözlüklü, melon şapkalı, göbekli, şişman, şık giyinen, nüktedan bir İstanbul Efendisi olan “Amcabey” doğmuştur. Amcabey, günlük olaylar, siyasal ve sosyal hayat hakkında fikirler öne süren bir tiptir. Cemal Nadir’in 1947 yılında ölümüyle birlikte, arkasında bir devrin bütün zenginliğini bırakarak Amcabey de ölmüştür.

Aynı yıllarda Orhan URAL’ın yarattığı, gerçek bir kişiden adını alan “Pazarola Hasan Bey”, Amcabey’e yakın bir sükse ile ortaya çıksa da, 2 nci Dünya Savaşı’ndan sonra bu tip de rağbetten düşmüştür.

1950-1975 yılları arasında yabancı striplerin yanında, yerli ressam ve karikatüristlerin çizgi romanları, büyük tirajlı gazetelerde kendilerine sağlam bir yer edinerek günümüze kadar başarı ile gelmişlerdir. Ünlü şovmen Orhan BORAN’ın radyo programı için yarattığı sevimli tavşan “Yuki” merhum Altan ERBULAK tarafından çizgi romana dönüştürülmüş, Abdullah Ziya KOZANOĞLU’nun yazdığı “Adsız” Suat YALAZ tarafından resimlenmeye başlamış, bir süre sonra ismi önce “Kaan”, sonra “Karaoğlan” olarak değiştirilerek Suat YALAZ tarafından yazılıp çizilmeye başlanmış, 1950 Kore Harbi’ne asteğmen olarak katılan astsubay Ayhan BAŞOĞLU (o yıllarda Atğm.-Yzb. rütbeleri astsubay olarak tanımlanıyordu. 1951'den sonra günümüzdeki tanımı subaydır) tarafından tarihi bir kişilik olan “Malkoçoğlu” karakteri yaratılmış, Şahap AYHAN “Tengiz”’i, Sezgin BURAK “Tarkan”’ı, Faruk GEÇ sosyal çevre, şehir ve köy hayatı ile yaşanmış gerçek aşkları anlatan “Gerçek Hayat Hikayeleri”ni, Aziz NESİN ve Turhan SELÇUK ise “Abdülcanbaz”ı yaratmışlardır.

Cumhuriyet’den günümüze kadar, yukarıda ismini saydığımız çizerlerin yanı sıra bir çok ressam ve karikatürist çizgi romana gönül vermiş; 1974 Kıbrıs Harekatı’ndan sonra Ali RECAN tarafından yaratılan “Yüzbaşı Volkan” karakteri ise en uzun ömürlü çizgi roman olmuştur. Ali RECAN’ın 2001 yılında vefatından sonra Yüzbaşı Volkan’ın eski bölümlerinden kolaj yapılan “Şafak Bekçileri” isimli çizgi romanda Volkan Tuğgeneral’liğe terfi ettirilmiş ancak eski popülaritesini yakalayamamıştır. Keza, “Kaptan Venüs” de Ali RECAN tarafından yaratılan ve hafızalardan silinmeyen, adını güzellik kraliçesi Venüs’den alan sarışın ve çekici bir dişi astronot olarak Türk çizgi roman tarihinde yerini almıştır. Ali RECAN ayrıca 80’li yıllarda kendi gayretleriyle Türkiye’nin ilk çizgi roman ansiklopedisini hazırlayarak bu konuyla ilgilenenlerin beğenisine sunmuştur.

Beyazperdeye geçmeden önce grafiker olarak yaşantısını sürdüren sinemanın “kral” lakaplı aktörü merhum Ayhan IŞIK ve aktör Süleyman TURAN’ın da yayınlanmış çizgi roman çalışmaları mevcuttur.

Anadolu Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olarak çalışan Türk Halk Müziği Sanatçısı Bahattin ATAK’ın da yerel ve ulusal basında yayınlanmış bir çok çizgi romanı mevcuttur.

Ülkemizde karikatürize çizgi roman çizen Turhan SELÇUK “Abdülcanbaz” ile, merhum Oğuz ARAL “Hafiyesi Mahmut”, “Utanmaz Adam” gibi karakterlerle, Bülent ARABACIOĞLU “En Kahraman Rıdvan” ile, Galip TEKİN “fantastik çizgi romanlar” ile, Nuri KURTCEBE “Gaddar Davut” ile, Hasan KAÇAN “Eşek Herif” ile bu akımın gelişmesine katkıda bulunarak Türkiye’de mizahi çizgi romanın gelişmesine öncülük etmişlerdir.

“Bitirim”, “Kaptan Mirza” ve “Donanma Kaplanı : Başçavuş Yıldırım” karakterlerinin yaratıcısı, “Mehmetçiğin Sesi : AYYILDIZ Bülteni”nin çizeri emekli astsubay Özgün UYSAL ise çizgi roman alanında başarılı eserler vermiş asker çizgi roman ressamları arasında sayılmaktadır.

Buraya kadar, kısaca çizgi romana ve çizgi roman ressamlarına değinmeye çalıştım. Peki ama gerçekte çizgi roman nedir? Okul çağındaki çocuklarımız ve gençlerimiz için yararlı mı, yoksa zararlı mıdır? Bu kadar açıklama yaptıktan sonra, bu sorularımıza birlikte bir yanıt bulmaya çalışalım.

Gerçekte çizgi roman, çok yararlı bir iletişim aracıdır. Fazla kafa yormadan, kısa cümleleri bir anda göz ucu ile okuma olanağı vermekte, resimler ve yazılar birbirini tamamlamaktadır. Çizgi romanda iki ayrı öğe (resim ve yazı) birleştirilerek, hızla anlam çıkarılmaktadır. Çizgi roman çizen ressamlar, canlı, cansız modellerden ve fotoğraflardan yararlanmakta, bu nedenle her şey gerçeğe uygun biçimde yansıtılmaktadır.

Günümüzde çizgi roman, okul kitaplarına bile girmiş olup, özellikle çocuklar için çabuk okuma ve kavrama yeteneklerini geliştirme açısından tam anlamıyla yararlı ve ucuz bir uyarıcıdır. Çizgi roman, küçüklerin sözlüğünü zenginleştirmekte, resim sanatını sevdirmekte, belirli bir ölçüde eğitmektedir. Özenle hazırlanmış çizgi romanlar insanlara dinlenme ve hoşça vakit geçirme olanağını sunmaktadır.

Çocuklarımız çizgi roman okumalı mı? Günümüzde her yaş grubuna ve her zevke hitap eden bir sürü yerli ve yabancı (bilimsel, tarihi, mizahi, erotik, pornografik, dini v.b.) çizgi romanların yayınlandığını düşünürsek, bunların kontrolünü ebeveyn olarak elimizde tutarak, çocuklarımıza zarar vermeyecek çizgi romanları okumalarına müsaade etmeliyiz. Aksi halde, onların ders kitaplarının arasına sıkıştırdıkları, ruhsal yapılarını olumsuz yönde etkileyebilecek olan zararlı içerikli çizgi romanları okumalarının sonuçlarına da katlanmak zorunda kalabiliriz.

Saygılarımla.

Bunları Biliyor Muydunuz?

MALKOÇOĞLU çizgi romanını yazıp çizen merhum Ayhan BAŞOĞLU’nun Kara Kuvvetlerinde Asteğmen rütbesi ile Yedek Astsubay (Yedek Astsubay, günümüzdeki Yedek Subay olup, 1951 yılına kadar Asteğmen, Teğmen, Üsteğmen ve Yüzbaşı rütbelerindeki askerler "Astsubay" olarak tanımlanıyorlardı. 1951 yılında yayımlanan "Astsubay Kanunu" ile Astsubay tanımı Subay, Gedikli Erbaş tanımı ise Astsubay olarak değiştirilmiş, bu kanun paralelinde Gedikli Erbaşların Başgedikli rütbesi ise Kıdemli Başçavuş olarak değiştirilmiştir) olarak görev yaptığını ve Kore Savaşı’na katıldığını, Malkoçoğlu karakterini, Kore Savaşı’ndan döndükten sonra orada şehit olan Türk askerlerinin anısına yarattığını, bu karakteri beyazperdede canlandıran Cüneyt ARKIN’ın halen Malkoçoğlu Cüneyt diye anıldığını,

Merhum sinema sanatçısı Sadri ALIŞIK’ın oynadığı “Turist Ömer Uzay Yolu’nda” adlı fantastik Türk filminin orijinalinin STAR TREK dizisinin bir bölümüne ait olduğunu ve bu filmin henüz Star Trek dizisinin o bölümü Türkiye’de gösterilmeden sinemalarda oynatılmaya başladığını,

Yılmaz ATADENİZ’in 60’lı yıllarda yönettiği çizgi romanlardan beyazperdeye uyarlanan ve başrollerinde o yılların jönü İrfan ATASOY’un oynadığı Uçan Adam, Killing, Kızılmaske, Maskeli Şeytan gibi fantastik filmlerin Amerikalılar ve Avrupalılardan önce çevrildiğini, hatta Marvel Comics firmasının yarattığı Captain America (Yüzbaşı Amerika) karakterinin de Amerikalılardan önce “Binbaşı Tayfun” adı ile siyah-beyaz sinema döneminde Türkler tarafından çevrildiğini ve kıyafetinin Yüzbaşı Amerika ile aynı olduğunu (üniformasının Amerikan bayrağını temsil ettiğini),

TRT-1’de hafta içi her akşam Metin UCA tarafından sunulan MİRAS isimli yarışma programının bir bölümünde finale kalacak iki yarışmacıdan birisini belirlemek için sorulan sorular içinde “bu çizgi romanların hangisi beyazperdeye taşınmamıştır” sorusunun içinde, yarışmacının bulmaması gereken “Zagor” karakterini bulması nedeniyle elenmesini, ancak gerçekte Zagor karakterinin beyazperdede ilk kez İranlı aktör Cihangir GAFFARİ tarafından, daha sonra ise iki kez Levent ÇAKIR tarafından canlandırıldığını, yarışmacının boşu boşuna elendiğini,

Ünlü yazar Aziz NESİN’in bir zamanlar ordu mensubu olarak görev yaptığını ve yüzbaşı rütbesinde iken ordudan ayrıldığını,

Bütün dünya ülkelerinde Lucky Luke (Şanslı Luke) adıyla yayımlanan çizgi romanın sadece ülkemizde Red Kit (Kızıl Kit) adıyla yayınlandığını,

Donanmamıza ait münfesih TCG SAVAŞTEPE’nin adının Balıkesir’in Savaştepe ilçesinden alındığını ve geminin tarihçesi ile fotoğraflarının Savaştepe ilçesi Milli Eğitim Müdürlüğü, Halk Eğitim Merkezinde mevcut olduğunu,

70’li yıllarda Türkiye’de ilk taverna müziğini başlatarak peşinden aynı türde şarkı söyleyen Ümit BESEN, Kadir SEZER, Arif SUSAM, Cengiz KURDOĞLU gibi sanatçılar gelmesine yol açan ve şimdilerde Eski Dostlar grubunda şarkı söyleyen Ercan TURGUT’un ses sanatçısı olmadan önce ÇİVİ Mizah Gazetesinde karikatürist olarak çalıştığını, kuzeni olan Kartal KAAN ile birlikte Delikanlılar adlı bir müzik grubu kurarak Eurovision Şarkı Yarışmasına katıldıklarını ve bu yarışmadan sonra karikatüristliği bırakarak ses sanatçılığına başladığını,

Ülkemizde Tom Miks adıyla yayımlanan çizgi romanın gerçek adının Capitano Mickey (Küçük Yüzbaşı) olduğunu, Tom Miks’in ise sessiz sinema döneminde western filmleri çeviren çok ünlü bir aktör olduğunu, Cağaloğlu’nda kapak ressamı olarak çalışan Samim UTKUN’un bu aktörün hayranı olması nedeniyle çizgi roman kitap olarak yayımlanacağı zaman Capitano Mickey’in adını Tom Miks olarak değiştirdiğini,

Turhan SELÇUK’un günlük bir gazetede yazıp çizdiği ABDÜLCANBAZ isimli karikatürize çizgi romanın konusunun önceleri Aziz NESİN tarafından yazıldığını,

Suat YALAZ’ın Asya Kaplanı KARAOĞLAN çizgi romanının adının önceleri ADSIZ olduğunu, konularının manken Yasemin KOZANOĞLU’nun dedesi olan yazar Abdullah Ziya KOZANOĞLU tarafından yazıldığını, daha sonra isminin önce KAAN sonra ise KARAOĞLAN olarak değiştirilerek Suat YALAZ tarafından yazılıp çizilmeye başlandığını,

Biliyor muydunuz?

Pişmiş Kelle (!)

1985-1991 yılları arasında Çanakkale’de; Muhabere Elektronik Tesisleri’nde İdari Astsubay olarak görev yapmaktaydım. Nöbetlerimizi bazen karargahta, bazen de bağlımız olan Verici İstasyonu’nda dönüşümlü olarak tutmaktaydık.

Verici İstasyonu’nda nöbet tuttuğum günlerden birisinde karargahı arayarak orada nöbet tutmakta olan Astsubay Gökhan KADAN’dan “öğleyin karargahtan LF İstayonuna yemek getirecek aracın şoförüne bana bir PİŞMİŞ KELLE mizah dergisi (*) aldırarak yollamasını” rica ettim. Gazete bayii aracın güzergahı üzerindeydi. Gökhan KADAN “Tamam ağabey, ben şoföre parasını verir, almasını tembihlerim” dedi.

Yemek saati gelmesine rağmen bizim yemek aracı gelmemişti. Çok sonra araç, buz gibi olmuş yemeklerle geldiğinde şoföre “neden bu kadar geciktiğini” sordum.

-“Komutanım” dedi, “Çanakkale merkezindeki bütün lokantaları ve sakatatçıları dolaştım, hiç birisinde pişmiş kelle yoktu; bulduğum kelleler de daha yeni temizlenmiş, pişirilmemişti.”

-“Eeee?”

-“Ben de çiğ olduğu için yemeyeceğinizden ve burada da pişirme imkanınız olmadığından dolayı almadım. Şehir merkezine indiğim için de geciktim.”

-“???????”

Bir anda dumura uğramıştım. Acaba Gökhan KADAN, şoförümüze Pişmiş Kelle almasını tembihlerken “mizah dergisi” bölümünü atlamış mıydı, yoksa şoförümüz söyleneni yarım kulakla dinleyip bu bölümü algılayamamış mıydı? Ama zihnini pişmiş kelle sakatatına odakladığından, yapmış olduğu açıklama da çok mantıksaldı. Gerçekten de nöbet tuttuğumuz istasyonda mutfak imkanları mevcut olmadığından, yemekler karargahtan pişirilmiş olarak gönderiliyordu.

Bu anlatma / anlama hatası yüzünden aracımızın güzergah değiştirerek gecikmesine mi, personelimize yedireceğimizin yemeklerin bu nedenle soğumasına mı, yoksa şehir merkezinde bulsaydı şoförümüzün satın alarak getireceği pişmiş kelleyi yemek zorunda kalacağıma mı yanayım bir türlü karar verememiştim. Bu olay, her hatırlayışımda beni tebessüm ettiren hoş bir anıdır.

NOT (*) : Pişmiş Kelle Dergisi, 80’li ve 90’lı yıllarda Engin ERGÖNÜLTAŞ yönetiminde Milliyet Gazetesi tarafından haftalık olarak yayımlanan bir mizah dergisiydi.

Çizgi Roman Fırtınası Sona mı Erdi?

Son yıllarda insanların eskiye dönük tutkularını farkeden Doğan Yayınları, yeni çizgi roman karakterleriyle birlikte eski dostlarımızdan Zagor, Teksas, Tom Miks ve Kinowa gibi çizgi romanların yeni maceralarını piyasaya sürerek çizgi roman tutkunlarını ihya etmiştir.

Şu son on yıl içinde yabancı ülkelerde çekilen filmlerden en az birisinin bir çizgi romandan adapte edilmesi bu ülkelerde çizgi romana her dönemde değer verildiğini göstermektedir.

Geçtiğimiz yıllarda çekilen ve özel bir televizyon kanalında (Kanal D’de) yayımlanan, ancak gerekli reytingi toplayamadığı gerekçesiyle yayından kaldırılan Suat YALAZ’ın KARAOĞLAN çizgi romanının televizyon dizisindeki formatı da, bu sanatın tutkunlarının ülkemizde halen var olduğunu göstermektedir.

Unutmayalım ki, bizleri geçmişte bir maceradan öbürüne koşturan, kah at üstünde Altaylara, kah uzayda bilmediğimiz galaksilere ve gezegenlere, bazen Darkwood ormanına, bazen de Kulver Kalesi’ne götüren, çocukluk ve gençlik dönemlerimizde hayal dünyamızı renklendiren hep bu çizgi romanlardır.

Köroğlu’nun, “tüfek icat oldu, mertlik bozuldu” deyişinde olduğu gibi “televizyon, video, VCD icat oldu, çizgi romanlar yok oldu” diyorsanız, çizgi roman fırtınasını değil, içinizdeki çocuğu yok etmişsiniz demektir.

Unutmayın ki, geçmişte çizgi romanı olanlar, okudukları kitapları birbirleriyle değişirlerdi. Oysaki televizyon çağının insanları, bırakın birbirleriyle konuşmayı, evde bir diziye yada bir eğlence programına takılıp aile fertleriyle bile konuşmuyorlar.

Komşuya gezmeye gidildiğinde, çaylar içilirken gözler beyaz camdan ayrılmıyor, tek tük birkaç kelimenin haricinde ev sahibiyle pek bir şey konuşulmuyor.

Kısacası, çizgi roman fırtınasının sona ermesi iyi mi yoksa kötü mü oldu, bu kişilere göre değişir; ancak televizyon, video, VCD gibi cihazların hayatımızı ele geçirmesinin, komşuluk da dahil bir çok değerimizi yok ettiği kanısındayım.

Kalın sağlıcakla.

Turkish "Phantom" ve köpeği "Devil" (1983)

Geçmiş zaman olur ki, cihana bedel

Kalbimizdesin

Sallanan Ekonomi

Misyon, vizyon, öz değerler

Politikacıya inanılır mı?

Kadın asker - Dişçi

Hırsız ve çırağı - Fala inanma, falsız da kalma

İkiz kuleler

Kara Te'ci

Garantili intihar

Bilgisayar faresi

Avcı

Bitmeyen Deprem

Fason enflasyon

69 kuşağı

Zamlar ve politika

Hamlet

Super (Wo) man

Kaptan'ın seyir defteri

Neden et yiyemiyorlar?

Bir zamanlar ekonominin superman'ıydı...

Sallanan Ekonomi

Deprem-zede ve deprem-zade

Promosyonlar mecburen yön değiştirir

Son Arzu

Evrensel Sevgi

Kimmeryalı Barbar CONAN

Yanlışlık sayfa:1

Yanlışlık sayfa:2

Yanlışlık sayfa:3

Çanakkale Savaşları sayfa:1

Çanakkale Savaşları sayfa:2

Çanakkale Savaşları sayfa:3

Bir Fıkranın Düşündürdükleri

1978 yılının Temmuz ya da Ağustos ayı. Yer İstanbul; Beşiktaş’ın Kabataş semti. Çivi Mizah Gazetesi’ndeyim. O zamanlar Çivi, Dünya Gazetesi’nin yan yayını olarak çıkıyordu. Ekibinde kimler yoktu ki; Müjdat GEZEN, Semih BALCIOĞLU, Şefik DÖĞEN, Mahmut KARATOPRAK, Cafer ZORLU, Zeki BEYNER ... Hatta, ünlü bir ses sanatçısı olmadan önce Ercan TURGUT bile Çivi’nin çizer kadrosundaydı.

İlk karikatürüm aynı yıl Milliyet Çocuk Dergisi’nde yayımlanınca cesaret gelmiş ve 15 yaşımda Cağaloğlu’ndaki mizah dergileri ile Kabataş’taki Çivi gazetesi arasında mekik dokur hale gelmiştim. Çizdiğim karikatürleri genelde Çivi’ye götürürdüm. Beni çok sık görmeye iyice alışan tiyatrocu Şefik DÖĞEN “Ooo, gene bizim Bandırmalı gelmiş” diye takılır, şakalaşırdı. Bu gel gitlerim arasında Mahmut Ağabey’in (KARATOPRAK) çok başını ağrıttım ama, gene de karikatür çizim teknikleri konusunda hiçbir zaman benden ilgisini ve yardımlarını esirgemedi. Çivi’ye karikatür götürmesem bile, sırf o hoş sohbet insanların arasında bulunmak, sohbetlerini dinlemek için sıkça yanlarına gider olmuştum.

İşte, bu bahsettiğim aylardan birisinde Çivi’nin ekibi gene kendi aralarında sohbet ediyorlardı. Bir ara sözü Müjdat GEZEN aldı:

-“Arkadaşlar, size bir fıkra anlatacağım” dedi. Herkes susunca da başladı anlatmaya:

Bir adam Bursa, Yenişehir’den İstanbul’a gezmeye gelmiş; Karaköy civarında dolaşıyormuş. Yoldan geçen birisine “Hemşerim, burası neresi?” diye sorunca “Karaköy” yanıtını almış. Acaba yanlış mı duydum diye bir sağına, bir soluna bakmış, bulunduğu yer hiç de köye benzemiyor. Az sonra aynı soruyu sorduğu ikinci kişiden de “Karaköy” yanıtını alınca, “Ulan” demiş, “Yenişehir gibi bir yere şehir, Karaköy gibi bir yere de köy diyenin, taaaa ağzına tüküreyim.”

Tabi orada bulunan herkes makaraları koyuverdi. Müjdat GEZEN’in fıkrayı kendine has mimikleri ile anlatması fıkranın boyutunu değiştiriyordu. Fıkra o kadar komik olmamasına rağmen Müjdat Ağabey, kendisine has kişiliğiyle herkesi güldürmeyi başarmıştı.

Bu fıkrayı dinledikten üç sene sonra, 1981 yılında bir arkadaşımın davetlisi olarak Bursa, Yenişehir’e gittim ve bir hafta sonu kendilerinde misafir olunca, fıkradaki Yenişehirli adamın boşuna hayıflandığını anladım. Bursa’ya bağlı güzel ve temiz bir ilçeydi Yenişehir. Misafir olduğum evin bulunduğu mahallede, çoğunluğu Bulgaristan’dan göç eden vatandaşlarımız oturuyordu. Evler bahçeli, tek ya da iki katlıydı. En hoşuma giden ise, burada ikamet eden insanların konutlarının önünü kendilerinin süpürerek, yaşadıkları sokağı sürekli olarak tertemiz tutmalarıydı.

O günleri, Çivi Mizah Gazetesi’ndeki o güzel insanları özlüyorum. Karikatür ve mizahın temelini onlardan aldım. Kimbilir, belki bir gün bir yerde onlarla gene karşılaşırım. Ve belki de kimbilir bir gün bütün insanlar kendi sokaklarını Yenişehir’de yaşayan insanlar gibi tertemiz tutarlar, köyde ya da şehirde yaşıyorum diye üzülmezler.

İnsanlar iyi şeylere layıktırlar. Sağlıcakla kalın.

Gramer Hataları

Günlük konuşmalarımızda vurgulayarak kullandığımız gramer işaretlerini, nedense yazarken kullanmayı unutuverir ve istemeden de olsa, okuyucuda anlam karışıklıklarına yol açarız..

Gramer; günümüzde gençlerin çok önemsemedikleri bir konudur. Bir çok gazete ve dergi de bu konuya dikkat etmeyerek yanlış anlaşılmalara neden olmaktadır. Çoğu dergi ve gazetede, yazılar dizildikten sonra, gramer bilen bir düzeltmen tarafından kontrol edilerek, gramer hataları düzeltilmektedir.

Ancak, karikatür ve çizgi romanlardaki yazılar, çizeri tarafından yazıldığı için, düzeltmen bunlara dokunamamakta ve yanlışlar o şekilde okuyucu karşısına çıkmaktadır. Tüm bu hataların giderilmesi yazarların, çizerlerin ve dizgicilerin gramer öğrenmeleriyle mümkün olacaktır.

Burada kısaca konuya değinerek birkaç örnek vermek istiyorum:

1. “Ki” bağlacı :

Dilimizde biçim benzerliği yüzünden çoğu kez birbirine karıştırılan ve aynı şey olduğu sanılan iki tane “ki” vardır.

a. Bunlardan biri, başlı başına kelime sayılan, Farsça’dan dilimize geçen “ki” dir. Cümleleri ve cümlecikleri birbirine bağlayıp, onlar arasında anlam ilgisi kuran bu “ki” bağlaç görevindedir; daima ayrı yazılır.

ÖRNEK : Bir makale okudum, ki çok uzun yazılara bedeldi.

b. Diğer “ki” ise, ek durumunda olan ilgi ekidir. Ünlü uyumuna bağlı değildir. Bu “ki” daima birleşik yazılır.

ÖRNEK : Bununki, onunki, yoldaki, halbuki....

2. Ayrı yazılan “da-de (dahi)” :

“Da-de” Türkçe’de bağlaç, ilgeç olarak kullanılır. Başlı başına kelime durumundadır. Daima ayrı yazılır. Çoğu zaman ismin “de hali” ile karıştırılır.

ÖRNEK : Görsem de inanmam. Ali de geldi.

3. “Mı” soru eki :

Bu ek, ünlü uyumuna girerek “mı, mi, mu, mü” biçimini alabilir. Soru eki daima ayrı yazılır.

ÖRNEK : Yazdın mı? Bunu biliyor muydunuz?

4. “^” inceltme işareti (şapka) :

Günlük konuşmalarımızda “^” inceltme işaretini (şapkayı) vurgulayarak kullanmamıza rağmen, nedense bu işareti yazı yazarken unuturuz. Bu da, aşağıdaki örneklerde de görüleceği gibi, çoğu zaman okuyucuda anlam karışıklıklarına yol açabilmektedir.

ÖRNEK :

a. Kârınızı benimle paylaşır mısınız? (Elde ettiğiniz üremi benimle paylaşır mısınız?)

b. Karınızı benimle paylaşır mısınız? (Eşinizi benimle paylaşır mısınız?)

c. Hâlâ burada mısın? (Şimdi bile burada mısın?)

ç. Hala burada mısın? (Hala (babanın kız kardeşi) burada mısın?)

5. “Sini-sine/sını-sına müteakip”:

En çok yapılan hatalardan birisi de “sını müteakip” yerine “sına müteakip” tabirinin kullanılmasıdır.

ÖRNEK :

a. Cenaze namazına müteakip (yanlış)

b. Cenaze namazını müteakip (doğru)

c. Teşriflerine müteakip (yanlış)

‘ç. Teşriflerini müteakip (doğru).

6. “,” virgül işareti :

Büyük bir hata da, virgül işaretini yanlış yere koymaktan ileri gelmektedir. Yanlış yere konulan virgül işareti de cümlelerin anlamını değiştirmektedir.

ÖRNEK :

a. Adam ol, baban gibi eşek olma. (Baban eşekti, sen ona benzeme, adam ol)

b. Adam ol baban gibi, eşek olma. (Baban adamdı, sen de onun gibi ol, eşek olma).

Diliniz hep arı olsun.

Bir Zabitin Cep Defterinden Notlar: "İrtica Haberi"

Yazar Ömer Seyfettinin askerlik yıllarında ""İRTİCA HABERİ"" adı altında tuttuğu not defteri üzerine bir inceleme.

Yeni akım Türk öykücülüğünün belli başlı önderlerinden olan yazar Ömer SEYFETTİN, 1884 yılında Balıkesir’e bağlı Gönen’de doğdu. Babası Binbaşı Ömer Şevki Bey’in görevi nedeniyle ailesiyle birlikte 1892’de İstanbul’a giden Ömer SEYFETTİN, 1893 yılında Aksaray’da Mekteb-i Osmaniye adlı özel okulu bitirdi.

Daha sonra Eyüp Askeri Rüştiyesi’ne, Edirne Askeri İdadisi’ne ve Mekteb-i Harbiye-i Şahane’ye (Harb Okulu’na) giden Ömer SEYFETTİN, 1903-1906 yılları arasında Mülazım-ı Sani rütbesiyle Kuşadası Redif Taburu’nda ve daha sonra sırasıyla İzmir Jandarma Okulu’nda öğretmen olarak, Selanik, Manastır, Pirlepe, Köprülü ve Cumayı Bala’da çeşitli görevlerde bulundu.

1909 yılında Hareket Ordusu’yla yeniden İstanbul’a dönen Mülazım Ömer SEYFETTİN, Genç Kalemler Dergisi’nde çeşitli konularda yazılar yayınlamaya başladı.

1920 yılında genç yaşında yaşama veda eden ve kısacık ömrü süresince arı Türkçe’yle toplumsal sorunları okuyucularına en duru biçimde sunan Ömer SEYFETTİN, ulusal uyanış ve islami-gelenekçi unsurlara da yazılarında geniş yer veriyordu.

Topuz, Falaka, Kaşağı, Pembe İncili Kaftan, Tosun Bey, Beyaz Lale, Gizli Mabet gibi öyküler, adına her yıl Gönen Belediyesi tarafından öykü yarışması düzenlenen Ömer SEYFETTİN’in en çok bilinen öyküleridir.

Aşağıda okuyacağınız yazılar, Ömer SEYFETTİN’in Köprülü’de mülazım rütbesi ile görev yaparken cep defterine “İRTİCA HABERİ” başlığı ile yazdığı 1 ve 2 NİSAN 1325 (1909) tarihli notlarından alınmıştır. Söz konusu notlar 1327 (1911) yılında Genç Kalemler Dergisi’nin III ncü cildinin 13 ncü sayısında yayınlanmıştır. Notları okuduğunuzda, günümüzde laik Türkiye Cumhuriyeti’ni tehdit eden en önemli unsurların başında yer alan irticanın (gericiliğin), Balkan Savaşı öncesinde de yaşadığımız toprakları tehdit eden çok tehlikeli bir unsur olduğunu daha iyi anlayacaksınız.

Yazarın, 1 NİSAN 1325 (1909) tarihli notlarından, İttihat ve Terakki Cemiyeti Köprülü Merkezi’nin, Genel Merkez ile haberleşirken ordu ve halkın meşrutiyetin iadesi için İstanbul’a gideceğini, İttihadi Muhammedi Cemiyeti’nin Avcı Taburu efradını iğfal ederek “şeriat isteriz” diye meclise hücum edip Adliye Nazırı’nı katlettiklerini öğreniyoruz.

Ömer SEYFETTİN, “... gözlerimin önüne dumanlı bir Balkan haritası geliyor; Türkiye’nin parçalandığını, bu müthiş ve namevcut haritanın kırmızı ve ateşin çizgili hudutlarının hafif ve çirkin bir el ile bozulduğunu, değiştirildiğini görüyorum gibi oluyordum...” notlarıyla, kalbinde açıkça duyduğu sızlamayı ve ıstırabı dile getirmeye çalışarak yazdığı “... beş altı ay evvel irtica ve taassubun feveranıyla (çok kızmak), bir saat içinde öldürülenleri nasıl alayla buraya gömdüğümüzü hatırladım...” diye devam ederek, gericilerin nasıl bir toplu katliam yaptıklarından bahsetmektedir.

Yazar, 2 NİSAN 1325 (1909) tarihli notlarında ise, aynı sabah Köprülü’de bir miting yapıldığını, bu mitingde “meşrutiyete, milletin ümidine vurulan bu yeni ve tahammül olunmaz darbenin (irtica hareketinin) sorumlusunun Sultan Hamit olduğu” şeklinde ithamlar olduğundan bahsetmekte ve “İttihat ve Terakki Cemiyeti Kaza Merkez İdaresi’nin pencereleri kapalı idi. Yanımdaki medrese odalarından ihtiyar ve genç hocalar, sarıklı adamlar, bozuk çehrelerle bu kalabalığı seyrediyorlar, katiyen alkışlara iştirak etmiyorlardı... Medrese pencerelerinden bakan sarıklıların neşesizlikleri bende edebi bir hatıra uyandırdı... Piyer Loti’nin “Aziyade”sini de okumuştum... Loti, eski bir Türk kahvesine girmiş; oradaki sarıklı ihtiyarlar, Mithat Paşa’nın Kanun-i Esasi’si ile eğlenmişler, atılan toplara karşı müsterihane çubuklarını çekerek gülmüşler... Fakat, ben de bu medrese odasından bakan sarıklılarda meşrutiyete ve içtimaa karşı aynı tahkir ve garazı gördüm...” şeklinde düşüncelerini ifade etmektedir.

Yazarın bu notlarından çıkartabileceğimiz en önemli ders şudur : Ömer SEYFETTİN, islami-gelenekçi unsurlara çok bağlı bir yazar olmasına rağmen islamiyetin gericilikle hiç bağdaşmadığını çok iyi bilen ilerici, aydın ve vatansever bir yazardı ve bu yüzden de yazdığı öykülerde ulusal uyanış unsurlarına sıkça yer veriyordu.

Lütfen, genç mülazım Ömer SEYFETTİN’in 1909 yılında cep defterine yazdığı notlarında ıstırap duyarak bahsettiği zihniyet ile cumhuriyetimizin ilk yıllarında Yedeksubay Öğretmen Kubilay’ı Menemen’de şehit eden zihniyetin aynı zihniyet olduğunu, bağımsızlığımızın aziz şehitlerimizin kanlarıyla kazanıldığını, cumhuriyetimizin bin bir türlü zorluğu aşarak kurulduğunu unutmayalım. Unutmayalım ki bu vatan, bu cumhuriyet, ay yıldızlı bayrağımız, bu topraklar bizim, hepimizin.

Sağlıcakla kalın.

Analık (Ya da Üvey Ana)

Çocuklu bir erkekle evlenerek onun ikinci eşi olan kadının, ne kadar iyi niyetle davranmaya çalışırsa çalışsın, kocasının ilk eşini kıskanacağı ve bunun hıncını ilk eşin hiçbir günahı olmayan çocuklarından çıkartacağı dünya psikoloji literatüründe kanıtlanmış bir gerçektir ve üvey ana her zaman kendi çocuklarını ön planda tutarak kayıracaktır.

Çocukken pek çoğunuzun Kemalettin Tuğcu’nun romanlarından okuduğunuzu tahmin edebiliyorum. Bu kitapların çoğunda, halk arasında “analık” tabir edilen üvey analara sıkça yer verilmiştir. Gerçek hayatta olduğu gibi, romanlarda geçen üvey anaların da çoğu bizlere kötü karakter olarak tanıtılır. İçlerinde iyileri çıksa da, genelde istisnalar kaideleri bozmazlar.

Rahmetli Yıldırım Gürses’in bir şarkısında dediği gibi “kadın erkeksiz, erkek kadınsız olmaz”. Doğanın kanunudur bu. Eşi ölen, veya anlaşamadığı için eşinden boşanan kadın veya erkeğin, bir başkasıyla evlenerek hayatına yeniden bir düzen vermesi kadar normal bir şey olamaz.

Toplumumuzda genelde erkekler çalışmakta, kadınlar evde oturmaktadır. Erkek sürekli evin dışında olup, çocuklarla pek haşır neşir olmadığından, genelde kötü damgası yemiş üvey babalara pek rastlamayız.

Çoğunlukla üvey annelerin kötü damgasını yemelerinin birinci nedeni, doğanın acımasız olan ikinci kanunudur. Evlendiği erkeğin, daha önceki eşinden olan çocukları hor gören kadın, içten içe eski eşi kıskanmakta, hele bir de kendi çocuğunu veya çocuklarını doğurduysa, analık içgüdüsüyle kendi çocuklarını kayırarak öteki (nin) çocuğunu ya da çocuklarını ezmektedir.

Doğanın bu katı kanunu nedeniyle bir daha ikinci kadınla (üvey anneyle) birinci kadının çocuklarının yıldızı asla barışmaz, barışamaz. Evin içinde olan bu psikolojik harpten ise babanın ya hiç haberi olmaz ya da olsa bile üvey annelerine “anne” demekten çekinen çocuklarını potansiyel suçlu olarak gördüğü için onların kulaklarını çekerek konuyu hallettiğini düşünür. Malum, anne varken babanın bir gözü, yokken iki gözü de görmezmiş.

Çocuklu bir erkekle evlenerek onun ikinci eşi olan kadının, ne kadar iyi niyetle davranmaya çalışırsa çalışsın, kocasının ilk eşini kıskanacağı ve bunun hıncını ilk eşin hiçbir günahı olmayan çocuklarından çıkartacağı dünya psikoloji literatüründe kanıtlanmış bir gerçektir ve üvey ana her zaman kendi çocuklarını ön planda tutarak kayıracaktır.

Anne (ilk eşi) varken bir gözü görmeyen erkekler, ikinci evliliğinizi gerçekleştirdikten sonra gören diğer gözünüzü iyi açın ve çocuklarınıza iyi bakın. İki gözünüz de görmemeye başladığında iş işten çoktan geçmiş olacaktır. Unutmayın...

Geçmişiyle Yaşayan Adam

Geçmişinde yaşadığı olayın, doğru ya da yanlış olduğunu yargılamayı hiç düşünmedim. Çünkü tarih onu çoktan yargılamıştı. Önemli olan, onun kendi anılarına sahip çıkmasıydı.

Geçmişiyle, saçları ve yorgun yüzüyle geride bıraktığı 60 küsur yılın bütün yorgunluğunu bedeninde taşıdığını hissedebiliyordunuz. Kendisiyle bir tesadüf sonucu tanışmıştım. Adı Erol Ege’ydi. İlk duyduğumda bu isim kulağıma hiç de tanıdık gelmemişti.

Bir arkadaşıyla ortak aldıkları, eski ve küçük bir tekneyi, İzmit Körfezi’nin güneyinde karaya çekmişler, adam etmeye çalışıyorlardı.

Bir gün bana açılarak kendisini anlattı. 1963 yılında Kara Harp Okulu II nci sınıfında, yani o yıllarda Harp Okulları iki yıl olduğu için son sınıfında öğrenciymiş. Az sonra anlatacağı olay olmasaymış, o sene mezun olup teğmen çıkacakmış. 21 Mayıs 1963 tarihinde Kara Harp Okulu Komutanı Albay Talat Aydemir’in ihtilal komitesinde yer almış ve bastırılan ihtilal sonrasında diğer ihtilal üyeleri gibi yargılanarak hapis cezası almış ve Harp Okulu’ndan atılmış. Hapis cezasını çektikten sonra değişik yerlerde çalışmış, bir süre Sydney’de kalmış ve sonra emekli olmuş.

İzmit’li olduğunu söyledi. Bu yüzden, kürkçü dükkanı misali İzmit’e dönmüş. Zamanının büyük bölümünü arkadaşıyla birlikte teknelerini onarmakla geçiriyorlardı. Ara sıra karşılaştıkça oturup konuşuyorduk. İyi bir dinleyici olduğum için sürekli harbiye yıllarını anlatıyor, anlattıkça da sanki o günleri tekrar yaşıyordu. Aradan geçen uzun yıllara rağmen Kuleli’de ve Harbiye’de aldığı hiçbir eğitimi ve arkadaşlarının adlarını unutmamış, unutamamıştı.

Velhasıl, hoş bir insandı Erol Ağabey. O günlere bir daha dönemeyecek olsa bile, acı tatlı anılarıyla geçmişine saygı duyuyordu. Kendisiyle barışıktı. İnsanları, yaşamayı ve eğlenmeyi seviyordu.

Zaman zaman karşılaşıyor, bazen de uzaktan onun teknelerine gidişini izliyordum. Düşünüyorum da, eğer geçmişe geri dönebilmek mümkün olsaydı ve Erol Ağabey okuldan atılmasaydı, belki de bugün çok farklı bir konumda ve ortamda yaşıyor olacaktı. Ve, belki de ben onu hiç tanıma imkanı bulamayacaktım.

Geçmişinde yaşadığı olayın, doğru ya da yanlış olduğunu yargılamayı hiç düşünmedim. Çünkü tarih onu çoktan yargılamıştı. Önemli olan, onun kendi anılarına sahip çıkmasıydı.

Seni tanıdığım için memnunum Erol Ağabey. Sait Faik’in dediği gibi “bir insanı sevmekle başlar her şey”. Dilerim en kısa sürede bana anlattığın düşünü gerçekleştirir, anılarını bir kitapta toplarsın.

Bekliyorum.

Gerçeküstü Fantastik Öykü : "TÜNEL"

Şimdi tren yolunun makas ayırımındaydı. Ya sola, liman tarafına dönecek, ya da yolu kısaltmak için tünelin içinden geçmeyi tercih edecekti. Çocukken korktuğu için asla bu tünelin içinden yalnız geçmezdi; ama şimdi yetişkin bir insandı ve Bentbaşı Mahallesi’nde oturan babaannesinin evine daha çabuk gitmek için kısa olan yolu, tüneli tercih etti.

Yolcu otobüsü Altıyüzevler’i geçmiş, Bandırma Otogarı’na yaklaşıyordu. Bursa Tıp Fakültesi’ne muayene olmaya gitmişti. Oturduğu koltuktan dikkatlice çevresine bakındı:
-“Hiç de çocukluğumun geçtiği yerlere benzemiyor” diye düşündü.
Yolun sağı solu evlerle dolmuştu, hatta fabrikalar bile vardı.
Otobüs otogara girdiğinde içini büyük bir heyecan kaplamıştı. Kendisine göre iki gün önce, ama gerçekte otuz yıl önce verdiği sözü yerine getirmeliydi. Her şeyin umduğu gibi olmasını diledi.
-“Otuz yıl mı?” diye geçirdi içinden ve dudaklarında garip bir gülümsemeyle “Galiba deliriyorum ya da her şey bir rüyadan ibaretti” diye düşündü. Henüz 29 yaşındaydı.
-“Oysa ben o zaman daha doğmamıştım.”
* * *
29 yaşındaki genç adam, bugün yaşadığı deneyimi düşünerek dalgın bir şekilde Bandırma’nın Aşağı İstasyon denen semtinden tünel istikametine doğru yürüyordu. Çok değil, daha bir saat önce ölümle yüz yüze gelmişti; neredeyse boğuluyordu.
Ağustos sıcağından bunalmış ve çocukken ağabeyi ile sık sık takıldığı, Bandırmalıların Yeşil Fener dediği mendireğe gitmişti. Küçükken midye çıkartıp, taşların üzerine koydukları bir teneke üzerinde bu midyeleri pişirirler ve açılan kabukların arasından o mis gibi kızarmış midye etini çıkartarak yerlerdi.
Çocukluğunun geçtiği bu yerde anılarını tazelerken, eskiden sık sık yüzdükleri iki dok arasına bakmış,
-“Acaba gene aynı mesafeyi yüzebilir miyim?” diye düşünmüş, sonra sağ kolunun dirseğine bakmıştı.
-“Sakın beni mahçup etme ha...”

* * *
Sağ kolunun dirseği bir kaza sonrasında kesilmişti. Yıllar önce atılan üç tane metal pensin izi hala duruyordu.
Yeşil Fenerde, kayaların başladığı yerdeki son beton bloktan balıklama denize atladıktan hemen sonra, karşı dokta bulunan beton bloklara doğru kulaç atmaya başlamıştı. Ne var ki, yıllar önce kesilen sağ koluna, tam da karşı bloklara 15-20 metre kala kramp girmiş, sol koluyla da kulaç atamamaya başlamıştı.
Betonların üzerinde güneşlenen gençler boğulmak üzere olduğunu fark edip denize atlamasalar ve dışarıya çıkartmasaydılar çoktan ölmüş olacaktı. Bir süre betonun üzerinde soluklanıp gençlere tekrar tekrar teşekkür ettikten sonra, ağır ağır yürüyerek Yeşil Fenere dönmüş, elbiselerini yarım saat önce bıraktığı yerden alarak giyinmişti.
* * *
Şimdi tren yolunun makas ayırımındaydı. Ya sola, liman tarafına dönecek, ya da yolu kısaltmak için tünelin içinden geçmeyi tercih edecekti. Çocukken korktuğu için asla bu tünelin içinden yalnız geçmezdi; ama şimdi yetişkin bir insandı ve Bentbaşı Mahallesi’nde oturan babaannesinin evine daha çabuk gitmek için kısa olan yolu, tüneli tercih etti.
Güneşin kavurucu sıcağından sonra tünelin içi çok serin gelmiş, tüneli tercih ettiğine sevinmişti.
Tünelin öbür ucuna doğru yürürken tam ortada, yerden tavana kadar yükselen bir duman kütlesi farketti.
-“Herhalde birileri tünelin içinde bir şeyler yaktı” diye düşündü. Dumanın içinden geçerken vücudunun karıncalandığını hissetmişti.
Az sonra tünelden çıktı. “Karşı yolda yürürsem, önce Sunullah Mahallesine, oradan da Pazartesi Pazarı’na geçerim” diye düşündü.
Yoldan karşıya geçerken bir gariplik olduğunu farketti. Yolunda gitmeyen bir şeyler vardı ama, ne olduğunu bir türlü anlayamıyordu.
Bir süre yürüdükten sonra o garipliğin ne olduğunu fark etti. Çevresindeki her şey çok farklıydı; burası bildiği mahalle değildi. Evler eski ve tek katlıydı; yol ise asfalt değildi. Az ileride küçük bir bakkal gördü, camına yaklaştı. Önce içeriye bir göz attı ve tezgahın üzerinde bir gazete gördü : “Hakikat.”
-“Benim bildiğim Bandırma’nın iki gazetesi var. Birisi “Gerçek”, diğeri ise “Gürses”. Bu gazeteyi hiç duymamıştım, yeni mi yayınlanmaya başladı acaba?” diye sesli bir şekilde düşündü.
Bakkal, içeride bulunan başka bir müşteriyle ilgilenirken “Hakikat” gazetesini tezgahın üzerinden alarak şöyle bir göz gezdirdi ve birden gazetenin tarihi dikkatini çekti : “21 AĞUSTOS 1961.”
-“1961 mi? Ama olamaz, biz 1991 yılındayız. Bu gazete otuz yıl öncesine ait. Ben 1962’de doğdum. Bu gazete ben doğmadan bir yıl önce basılmış.”
İçerideki müşterinin dışarı çıkmasını bekledikten sonra bakkala yaklaştı :
-“Afedersiniz bayım, size bir şey soracağım” dedi. “Bu gazete yeni mi?”
-“Tabii ki” dedi bakkal, “gazete bugüne ait.”
-“Ama... Ama, bu imkansız” dedi genç adam. “Yani biz şimdi 1961 yılında mıyız?”
-“Git işine kardeşim, başına güneş mi geçti?”dedi bakkal, biraz kızgınca.
-“Benim başıma güneş filan geçmedi bayım. Belki size saçma gelecek, belki de beni deli sanacaksınız ama ben 1962 doğumluyum ve deli de değilim. Eğer biz 1961 yılındaysak, benim de henüz doğmamış olmam lazım. Yaşım 29 ve gördüğünüz gibi yetişkin bir insanım.”
-“Bak kardeşim, dalga geçeceksen git başkasını bul. Benim işim gücüm var, şimdi seninle uğraşamam.”
-“Ama ben sizinle dalga geçmiyorum. Bunu size kanıtlayabilirim. Bakın bu nüfus kağıdım; İşte bakın doğum tarihi 5 Temmuz 1962 yazıyor.”
-“Ver bakayım. Evet 1962 yazıyor ama, ya nüfus memuru doğum tarihini yanlış yazmışsa. Duyduğuma göre böyle hatalar sıkça olurmuş.”
-“İnanınki size doğru söylüyorum. Ben 1962 doğumluyum ve 1991’de yaşıyorum. Nasıl oldu bilemiyorum ama bir şekilde zaman içinde yolculuk yaparak geçmişe geldiğimi sanıyorum. Ne olur inanın bana.”
-“İnanmak mı? Zaman içinde yolculuk mu? Ben böyle bir şeyin olabileceğine ihtimal vermiyorum.”
-“Bakın, ne olursa olsun, nasıl olursa olsun, ben yaşadığım zamana geri dönmek zorundayım. Mutlaka bir yolunu bulup bunu gerçekleştirmeliyim.”
-“Sen öyle diyorsan...” dedi bakkal, bir yandan da “Nereden buldu bu deli beni? Çattık belaya” diye düşünüyordu.
-“Dinleyin” dedi genç adam. “Benim size bir önerim var. Size arkasında adım, soyadım yazan bir fotoğrafımı vereyim, onu saklayın. Bir yolunu bulup kendi zamanıma gidebilirsem otuz yıl sonra sizi burada ziyaret edeceğim. Bana inanmasanız da bu fotoğrafımı saklayın. Gelecekte size ulaşabilirsem benim deli olmadığına inanırsınız.”
Bakkalın biraz şaşkın, biraz da şüpheci bakışları altında kendisiyle vedalaşan genç adam bakkal dükkanından ayrıldı. Niye böyle olduğunu bir türlü anlayamıyor ve yaşadığı olaya bir anlam veremiyordu.

Biraz sonra ayaklarının kendisini tekrar tünele getirdiğini fark etti. Bugün içinden geçtiği duman ya da her neyse hâlâ tünelin ortasında duruyordu. Uzun uzun dumana baktıktan sonra hiç tereddütsüz tekrar tünele girdi ve dumanın içinden geçerek Aşağı İstasyon’a doğru yürümeye başladı. İçinde tarif edilemez bir ümit belirmişti.
Tünelden çıktığında liman tarafına doğru yürümeye başladı. Çevresine baktığında gördüğü binaların kendisine çok tanıdık geldiğini fark etti; hatta yanmış un fabrikası, Tekel binası bile yerli yerindeydi.
-“1991’e hoş geldin dostum” dedi kendi kendine.
* * *
Genç adam, otogardan sahile doğru yürüyerek itfaiyenin olduğu yere geldi; az sonra eski garajın yanından inerek çocukluğunun geçtiği Bentbaşı Mahallesi’ne geldi. Babaannesinin eskiden iki katlı evinin bulunduğu yerde, şimdi yükselen beş katlı binanın önünden geçti : “Ülkü Apartmanı.”
Babaannesi sağlığında evi kat karşılığı bir müteahhide vermiş, yerine aynı binadan bir daire almıştı. Aralarında yaptıkları sözleşme gereği binaya babaannesinin ismi verilmişti.
-“Rahmetli Ülkü ninem” dedi. “Kendisi öldü ama ismi hâlâ bu apartmanda yaşıyor.”
Çok değil, on dakika sonra Pazartesi Pazarı’nı geçmiş, Sunullah Mahallesi’ne gelmişti. Gözleriyle bakkal dükkanını aradı. Birden bakkalın olması gereken yerde bir market gördü : “Hakikat Market.”
İçeride, kasanın önünde 70 yaşlarında bir adam oturuyor ve karşısında ayakta duran birisiyle konuşuyordu. İhtiyarlamıştı ama işte oydu, o bakkaldı.
-“İyi günler” diyerek içeriye girdi.
İhtiyarın yanındaki adam :
-“Buyurun” dedi, “Ne istemiştiniz?”
-“Aslında ben bir şey almayacağım, amcayı ziyarete geldim.”
-“Haa, babamla mı görüşeceksiniz?” dedi marketçi. Sonra babasına seslendi :
-“Baba, bak birisi seni ziyarete gelmiş.”
İhtiyar tanımaz gözlerle baktı genç adama.
-“Tanıyamadım sizi evladım” dedi. “Beni niye arıyorsunuz?”

-“Ben şey için geldim amca, nasıl söylesem? Bundan otuz yıl önce siz burada bir bakkal dükkanı işletiyordunuz, değil mi?”
-“Doğru evladım. 15 sene önce bakkalımızı yıkıp yerine iki katlı bir bina yaptık. Gördüğün gibi burasını da market yaptık, oğlum işletiyor. Üst katta da oturuyoruz. Ben de zaman geçirmek için kasaya bakıyorum. Ama sen bunu neden soruyorsun? Aşağı yukarı sende otuzlu yaşlardasın; otuz yıl önce burada bakkal dükkanım olduğunu nereden biliyorsun?”
-“Bir düşün bakalım amcacığım; bundan tam otuz yıl önce birisi sana gelip de ben daha doğmadım, 30 yıl sonra gelip bunu ispat edebilirim dedi mi?”
-“Evladım, aradan çok uzun zaman geçti; tam olarak hatırlayamıyorum ama galiba birisiyle aramızda böyle bir konuşma geçmişti.”
-“O kişi size saklamanız için bir de fotoğrafını vermişti, değil mi?”
-“Evet, tabii ya. Şimdi iyice hatırladım, ama sen bunları nereden biliyorsun?”
-“1961 yılında sizi ziyaret eden kişi bendim de, o yüzden biliyorum.”
-“Sen mi? Ama bu nasıl olur? Ben bunun bir saçmalık, hatta bir delilik olduğunu düşünmüştüm; böyle bir şey gerçek olabilir mi?”
-“İnanınki oldu amcacığım. O fotoğrafı hâlâ saklıyor musunuz?”
-“Evet, galiba fotoğraf albümlerinden birisinin içinde olması lazım. Oğlum, yukarıdan albümleri alıp getirir misin?”
Konuşmalara bir anlam veremeyen marketçi üst kattaki evlerine çıkarak albümleri alıp, tekrar markete döndü.
Yaklaşık yarım saat kadar albümleri karıştırdıktan sonra yaşlı adam 1961 yılında kendisine verilen fotoğrafı buldu; bir genç adama bir de fotoğrafa baktı. Evet, karşısında duran kişi oydu. 1961 yılında kendisine “1991’den geldiğini ve 29 yaşında olduğunu” söyleyen adam, aradan geçen 30 yıla rağmen nasıl olup da hiç yaşlanmadan otuz yıl önceki fiziksel görünümüyle ve hââl 29 yaşında olarak karşısında durabiliyordu?
Genç adam, ihtiyar ve marketçi oğlunun şaşkın ve inanmaz bakışları arasında ;
-“Size deli olmadığımı söylemiştim” dedi.
Onların bir şeyler söylemesine fırsat vermeden marketten çıkarak yolun yukarısına doğru yürüdü. Az sonra tünelin önüne gelmişti. Upuzun, kapkaranlık bir koridor gibi duran tünel karşısındaydı işte.
Ve o duman da hâlâ tünelin ortasındaydı.
S O N
(Özgün UYSAL-05 Aralık 2001)

YEŞİLÇAM’IN EFSANE JÖNÜ: “İRFAN ATASOY”

İlk kez 1970 yılında izlemiştim Uçan Adam Shazam'ı. Aktör İrfan ATASOY'un canlandırdığı, Killing (NOT-1) karakterinin baş düşmanı, kötülerin korkulu rüyası, iyilerin dostu, kostümlü, pelerinli ve maskeli bir kahramandı Uçan Adam. İrfan ATASOY, profesörün oğlu Orhan iken, o sihirli kelimeyi, yani SHAZAM’ı söylediğinde ortalığı bir duman kaplıyor, bir anda Uçan Adam oluveriyordu. Daha sonra çizgi romanlardan hatırlayacağınız Kızılmaske Phantom rolünde izledim İrfan ATASOY'u. Beyaz perdenin siyah beyaz olduğu, renkli filmlerin tek tük oynadığı bir dönemdi o yıllar. Yılmaz GÜNEY, Yılmaz KÖKSAL, Ayhan IŞIK gibi birden bire İrfan ATASOY da Türk Sineması'nın sayılı oyuncuları arasına girivermiş, çevirdiği fantastik filmler ile sinema izleyicilerinin gönüllerinde ayrı bir yer edinmişti kendisine. Üstelik sadece oyunculukla kalmamış, senaristlik, yönetmenlik, yapımcılık, sinema işletmeciliği gibi bir çok marifeti de on parmağına sığdırmayı başarmış nadir insanlardan birisiydi.

Karikatür, çizgi roman ve fantastik sinema diye adlandırdığımız çizgi romanların sinema uyarlamalarına yer verdiğim www.ozgunuysal.com.tr.tc internet adresimde mevcut Kültür ve Sanat sitemde , artık Fantastik Türk Sineması için bir kült haline gelmiş olan İrfan ATASOY’a yer vermek için kolları sıvadım ve internette yaptığım araştırmalar sonucunda kendisine ulaşarak buluşmak üzere sözleştim.

Aşağıda okuyacağınız röportaj, İrfan ATASOY’un sahibi olduğu Beyoğlu/İSTANBUL’da bulunan İRFAN FİLM ŞİRKETİ’nde gerçekleştirilmiştir.

Yeşilçam’la senarist olarak tanıştım

ÖZGÜN UYSAL : Sayın ATASOY, bize biraz kendinizden ve sinemaya nasıl başladığınızdan bahseder misiniz?

İRFAN ATASOY : Ben, 1937 yılında Adana’da doğdum. Askere gitmeden önce Adana’da bir film şirketinde kartoncu olarak çalışıyordum. Öyle aklımda ileride izleyicilerin hayran olacağı bir aktör falan olmak yoktu.Yılmaz da (Yılmaz GÜNEY’i kastediyor) bir başka film şirketinde depocu olarak çalışıyordu. Kendisiyle olan dostluğumuzun başlaması da o dönemlere rastlar. Askere gittiğimde, birliğime bir film makinesi almışlar; kimse de kullanmasını bilmiyor. Anlayan var mı diye sorduklarında ben film makinesinden anladığımı söyledim. Artık birliğimdeki makinenin ve sinemanın sorumlusu olmuştum. Bir gün film makinesi arıza yapınca, “senin tanıdığın vardır, makineyi İstanbul’a götür de bir baktır” dediler. Görevli olarak İstanbul’a gittiğimde, daha önceden Adana’da çalışırken tanıdığım İstanbullu sinemacıların yanına gittim. Film makinesi onarılırken ben de o tanıdıklarımın yanında vakit geçiriyordum.

ÖZGÜN UYSAL : Yanlış hatırlamıyorsam, ilk senaryonuzu da bu dönemde yazmışsınız.

İRFAN ATASOY : Evet, doğrudur. Tanıdıkların şirketinde vakit geçirirken içeriye bir yönetmen ile senarist girmişti. Yönetmen, senaryoyu istediği gibi yazmadığı için senaristle tartışıyordu. Bir süre atıştılar, sonra senarist oradan ayrıldı. Yönetmene, “ağabey, istersen ben sana senaryo yazabilirim” dedim. O da hayretle “Sen senaryo mu yazıyorsun?” dedi. Adana’da bir film şirketinde çalıştığımı, şimdiye kadar hiç senaryo yazmadığımı ama bana bir daktilo ile yeteri kadar kağıt getirirse yazabileceğimi söyledim. Yönetmen, üşenmedi gitti bir daktilo ile bir sürü kağıt getirdi. Ondan sonra da senaryoyu ne şekilde istediğini tarif etti. Daktilonun başına oturdum, sabaha kadar yazdım. Ertesi gün şirkete uğrayıp senaryonun nasıl gittiğini sordu. Bitirdiğimi söyleyince hayretini gizleyemedi. Yazdığım senaryoyu alıp evine götürdü; eşiyle birlikte okuyup incelemişler. Çok duygusal bir senaryoydu. Bir süre sonra geldi ve emeğime karşılık bana yüklü bir para verdi. Bir süre sonra senaryo yazdığımı duyan diğer yönetmenler de bana gelmeye başladılar. Böylece senaristlikle gerçek anlamda Yeşilçam’a girmiş oldum.
Yılmaz Güney’le birlikte oynadığım “İnce Cumali” benim ilk filmimdir.

ÖZGÜN UYSAL : Ben sizi Killing serisi filmlerle tanıdım, daha sonra da Kızılmaske isimli filminizi izlemiştim. Sizi Türk Sineması’nda belli bir yere getiren gerçekten de bu Killing serisi filmler midir? Oyunculuğa da bu Killing serisi filmlerle mi başladınız?

İRFAN ATASOY : Askerden döndükten sonra İstanbul’a geldim ve yazdığım senaryolardan kazandığım parayla Beyoğlu’nda Atlas Sinemalarının işletmeciliğine ortak oldum. O dönemde Yılmaz GÜNEY de Adana’dan kopmuş, İstanbul’a gelmişti. Artık tanınan bir aktördü. Bu arada ben de İRFAN FİLM şirketini kurmuştum. 1967 yılıydı. Bir gün Yılmaz GÜNEY bana “İrfan, seninle birlikte memleketimiz olan Adana’da bir film çevirelim” diye teklifte bulununca uygun bir senaryo bulup oyuncuları da toparladıktan sonra hep birlikte Adana’ya giderek çekimlere başladık. Ben de ilk oyunculuk deneyimimi yaşayacaktım. Yılmaz GÜNEY’in yanında yardımcı oyuncuydum ve Cafer isminde bir karakteri canlandırıyordum. Filmin ismini de, Adana’nın o dönemlerde çok namlı olan bir kabadayısının ismi olan İNCE CUMALİ yaptık. Yılmaz, İnce Cumali’yi canlandırmıştı. Film çok iş yaptı. 1968 yılında Antalya Film Festivali’nde dört tane Altın Portakal ödülü aldı.

ÖZGÜN UYSAL : Killing serisi filmler de 1967 yapımı olduğu için ben hep sizi bu filmlerle sinemaya geçiş yaptınız diye düşünüyordum.

İRFAN ATASOY : Yok, yok. İnce Cumali’yle beyazperdeye adım attım. Aynı yıl iki tane de Killing filmi çevirdik; bu filmlerde canlandırdığım Uçan Adam karakteriyle sinemada yıldızım birdenbire parlayıverdi. Bunu inkar edemem.

Yeşilçam’da Kilink (Killing) furyasını başlatan Yılmaz Atadeniz’dir

ÖZGÜN UYSAL : (İlerleyen zaman içinde Sayın İrfan ATASOY’la birbirimize ısınıyoruz, aramızdaki resmiyet kalkıyor, ben ona “İrfan Ağabey” diye, o da bana “Özgün” diye hitap etmeye başlıyor) Peki İrfan Ağabey, bu Killing projesi nereden çıktı, bu bilgiyi de benimle paylaşır mısınız?

İRFAN ATASOY : Tabii paylaşırım. İnce Cumali filminin yapımcılığını da üstlenmiştim. En İyi Film Altın Portakalı’nı aldıktan sonra yönetmenler de ismen beni tanımaya başlamışlardı. Yönetmen Yılmaz ATADENİZ, gençliğinde çok çizgi roman okumuş, fantastik filmler izlemiş. Farklı konulara değinmek için kendisine ilham aradığı bir sırada iskelet kostümlü bir İtalyan fotoromanı olan Killing gözüne takılmış. Bir de gençliğinde izlediği Şazem Dev Adam (NOT-2) diye bir film varmış. Ben bu iki kahramanı birleştirir bir film yaparım, iyi de iş yapar diye düşünmüş. Ben, İnce Cumali ile ısındığım oyunculuğa devam etmek istiyordum, ATADENİZ de yönetmenliğin yanı sıra yapımcı da olmak istiyordu. Kendisine gerekli mali desteği verdikten sonra filmin başrolünü bana verdi. Yıldırım GENCER, film süresince yüzü hiç gözükmeyen iskelet kostümlü Killing karakterini, ben de başrol oyuncusu olarak Uçan Adam Shazam’ı canlandırdım. Yılmaz ATADENİZ, İtalyanlara telif ücreti ödememek için Killing’in adını Kilink olarak değiştirmişti. Fantastik filmler o dönemlerde çok tutuyordu, beni bir anda Türk sinemasında yıldızlaştırdı. Daha sonra diğer oyuncular da fantastik filmlere yönelince, bu sefer avantür filmlere yöneldim.

ÖZGÜN UYSAL : Killing İstanbul'da, kökeni yüzyılın başlarındaki Fransız edebiyatının mihenk taşlarından Fantoma serisine dayanan kostümlü ve maskeli anti kahraman türü ile farklı bir geleneği temsil eden ilginç bir çalışmaydı. Gerek Killing İstanbul'da, gerekse Killing Uçan Adam'a Karşı adlı film muazzam bir gişe başarısı elde edip Yeşilçam'da yoğun bir Killing furyası yaşanmasına neden olmuşlar.Ancak, unutulmuş filmlerin iz sürücülerinin bütün çabalarına karşın Killing filmlerinin önemli bir bölümü ne yazık ki bugün hala kayıp film statüsünde. Sinemaseverler, günümüzde Fanatik Video serisinden Killing İstanbul'dayı bulup izleyebilirler ancak Killing Uçan Adam'a karşı adlı filmi herhangi bir şekilde izleme olanağından hala yoksunlar. Bu filmden baki kalan yalnızca bir poster ve birkaç fotoğraf. Bir de benim hafızamda kalan, filmin sonunda Uçan Adam Shazem'in (yani sizin), Killing'i (Yıldırım GENCER’i) bir caminin minaresinden aşağıya atarak öldürmesidir. Peki, kayıp olan bu Killing Uçan Adam’a Karşı adlı filmin bir kopyası yönetmen Yılmaz ATADENİZ’de yok mudur? (NOT-3)

İRFAN ATASOY : Maalesef, onda da yok. Ancak internette filmin DVD formatında A.B.D.’de ve Avrupa’da olduğunu gördüm. Bir şekilde temin edip Türkiye’ye de getireceğiz. Bu konuda fantastik Türk filmi sevenlerden çok büyük talep var. (Sohbetimize İrfan ATASOY’un kendisiyle aynı ismi taşıyan ve 1998-1999 yıllarında Gölcük Orduevleri Müdürlüğü’nde askerlik hizmetini yapan oğlu İrfan ATASOY da katılıyor).

Yeşilçam’da Kızılmaske rolünü 1967’de ilk ben canlandırdım

ÖZGÜN UYSAL : İrfan Ağabey, sizin bir de Kızılmaske maceranız var, onu da anlatır mısınız?

İRFAN ATASOY : Tabii ki, niye olmasın. 60’lı yıllarda fantastik filmler çok tutulunca, yönetmen Çetin İNANÇ çizgi roman kahramanı Kızılmaske’nin filmini çekmek istedi. Ben de uzun boylu ve akrobatik olduğum için başrol oyuncusu olarak beni tercih etmiş. Ee, bir de Uçan Adam olarak ünlendim ya, Kızılmaske olarak beni tercih etmesinde onun da etkisi var yani.

ÖZGÜN UYSAL : Kızılmaske filmi ile ilgili olarak ilginç bir anınız var mı?

İRFAN ATASOY : Olmaz mı? Onu da anlatayım. Kızılmaske filminin çekimi esnasında benim, yani Kızılmaske’nin hareket halindeki bir trenin vagonları üzerine atlaması gerekiyor. Tren hareket etti, ben de atlamak için pozisyon aldım. Etrafta da bir sürü seyirci var. Tren tam altıma geldi ama ben “atlayışımı ayarlayamayıp vagonların arasına düşersem” diye endişelendim ve atlamaktan son anda vazgeçtim. Buna rağmen seyirciler beni müthiş alkışladılar. Kameraman “İrfan ağabey, niye atlamadın, boşu boşuna filmi yaktık” diye seslendi. Endişemi anlayan yönetmen Çetin İNANÇ “Sen koskoca İrfan ATASOY’sun, korkmana gerek yok, atla” dedi. Vagonları tekrar geri çekip sahneyi baştan aldılar. Vagonlar tam altıma geldiğinde gözümü karartıp bir atladım, vagonlardan birisinin üzerine indim. Ancak bu sefer de ağırlığımdan vagonun tavanı çöktü ve yarı belime kadar vagonun içine gömüldüm. (Birlikte gülüşüyoruz, çaylarımızı yudumluyoruz)

Fantastik Türk filmlerinin aranılan oyuncusu olmuştum

ÖZGÜN UYSAL : Fantastik filmleriniz Casuskıran ve Tolga ile devam etti, ondan sonra da avantür filmlere yöneldiniz. 1978 yılında da birdenbire oyunculuğu bırakıverdiniz. Bunun bir nedeni var mıydı? Bu arada kaç filme imza attınız? Bu bilgileri de öğrenebilir miyim?

İRFAN ATASOY : Ülkemizde çok iş yapan çizgi roman uyarlaması Amerikan fantastik filmlerinin yerli versiyonlarını çeviriyorduk. Tom TYLER’in oynadığı Kaptan Marvel’i (Şazem Dev Adam) Uçan Adam olarak, Spy Smasher’i (Casuskıran) de Casus Kıran/7 Canlı Adam adıyla canlandırdım. Yeşilçam’da Karaoğlan, Tarkan gibi tarihi fantastik filmlerin furyası başlayınca kendi şirketim adına bir TARKAN filmi çekmeye karar verdim. Kartal TİBET de, o dönemlerde KARAOĞLAN ve TARKAN filmlerinin aranılan oyuncusu olmuştu. Kartal’ı bu filmde oynaması için aradım ama artık aktörlüğü bıraktığını ve bir yönetmenin yanında asistanlığa başladığını söyleyince filmin adını TOLGA olarak değiştirip bu karakteri de beyazperdede ben canlandırdım. Yani Tarkan filmine niyet ettik ama ortaya Tolga çıktı. Avantür film furyası bittikten sonra da tamamen sosyal içerikli filmlere yöneldim. Yılmaz GÜNEY ile bir çok ortak çalışmamız oldu.

1978 yılında oyunculuğu bırakmamın nedenine gelince, 41 yaşıma gelmiştim ve yüzüm eskimeden oyunculuğu bırakmak istedim. Sinemaseverlerin beni filmlerdeki yüzümle hatırlamalarını istiyordum. En son “Rezil” isminde bir film çektim ve beyazperdeye veda ettim. Bugüne kadar 45 filmde oyuncu olarak, 3 filmde yönetmen ve oyuncu olarak, 28 filmde yapımcı ve oyuncu olarak, 16 filmde de senarist ve oyuncu olarak yer aldım. 1978 yılında sinemaya ara vererek tamamen yurtdışından film ithalatına yöneldim. Sinemadan kopmadım; işletmeci olarak hep Yeşilçam’dayım.

ÖZGÜN UYSAL : İrfan Ağabey, beyazperdeye veda etmişsiniz ama gene de sinemadan kopamamışsınız. İrfan Film Şirketi olarak yurtdışından film ithal ediyorsunuz ama bir yandan da sinema işletmeciliği yapıyorsunuz.

İRFAN ATASOY : Evet, bu konuda haklısın. Sinema camiasının içinde olmak beni mutlu ediyor. 60’lı yıllarda işletmeciliğine ortak olduğum Atlas Sinemalarını aldım, şu anda hem sahibi hem de işletmecisiyim. Ayrıca, Bakırköy’de Chaplin Sinemalarının ve Kadıköy’deki Broadway Sinemalarının da işletmeciliğini yapıyorum.

ÖZGÜN UYSAL : 2005 yılında, Adana 12 nci Altın Koza Film, Kültür ve Sanat Festivali’nde “YAŞAM BOYU ONUR ÖDÜLÜ” aldınız. Bu konuda neler söyleyeceksiniz?

İRFAN ATASOY : Türk seyircisi kendisine sinemada belirli mesajlar veren sanatçıları unutmuyor, böyle ödüllerle onurlandırıyor. Festival kapsamında bir arabanın içinde kortej geçişi yaparken Adanalılar “İrfan ATASOY!” diye hararetle beni alkışlarlarken, kızlarımın “babacığım, senin kızın olduğumuz için gurur duyuyoruz” demeleri benim için en büyük ödül olmuştur.

ÖZGÜN UYSAL : İrfan Ağabey, ben size sağlık ve mutluluk dolu günler diliyorum; Türk sinemaseverler sizi asla unutmayacaklardır. Ben buna bütün kalbimle inanıyorum, siz de inanın.

Tam dört saat süren röportajın ardından ATASOY’un kızları Zeynep ve Elif, oğlu İrfan ile vedalaşıyorum. İRFAN FİLM’in bürosundan çıkıp İrfan ATASOY ile birlikte ATLAS Sinemalarına doğru sohbet ede ede ilerliyoruz. İstiklal Caddesi’nin paralelinde, Gazeteci Erol Dernek Sokağı’ndayız. Tesadüf bu ya, yolda İrfan ATASOY’un bir çok fantastik filme birlikte imza attıkları yönetmen Yılmaz ATADENİZ ile karşılaşıyoruz, bir süre ATADENİZ ile ATASOY sohbet ediyorlar, ben sessizce onları dinliyorum. Sanki bir şeyler söylesem büyü bozulacak, Yeşilçam’ın bu iki dev adamı bir rüya gibi ortadan kaybolacaklar gibi geliyor bana. Bir süre sonra iyi günler dileyerek ATADENİZ’in yanından ayrılıyoruz.

İzmit’e dönüş

ATLAS Sinemalarını da gezdikten sonra İrfan ATASOY ile birlikte İstiklal Caddesinin kalabalığında Taksim’e doğru konuşa konuşa yürüyoruz. Nezaket göstererek Taksim’e kadar beni uğurlamaya geliyor.
Taksim’de sarılıp vedalaşıyoruz, gözlerimiz doluyor.

-“İstanbul’a geldiğin zaman mutlaka tekrar bana uğra, gelmezsen darılırım” diyor.

Türk Sineması’nın kalbinden, hüzünlü bir şekilde ayrılıyorum ve birkaç saat sonra İzmit’e doğru hareket ediyorum.
İRFAN ATASOY’UN OYUNCU OLARAK FİLMLERİ (45 FİLM) :

İnce Cumali (1967), Killing İstanbul'da (1967), Şark Yıldızı (1967), Killing Uçan Adam'a Karşı (1967), Casus Kıran (1968), Kızıl Maske (1968), Bin Defa Ölürüm (1969), Çifte Tabancalı Kabadayı (1969), Maskeli Şeytan (1970), Casus Kıran / Yedi Canlı Adam (1970), Belanın Kralı (1971), Her Kurşuna Bir Ölü (1971), Jilet Kazım (1971), Azrail (1971), Azrail Peşimizde (1971), Beş Hergele (1971, Cehenneme Hoşgeldin (1971), Kara Cellat (1971), Kanlı Öç (1972), Ölmek Var Dönmek Yok (1972), Savulun Geliyorum (1972), Üçkağıtçılar (1972), Kara Bela (1972), Şehmuz (1972), Darağacı (1972), Acı Kader (1972), Adanalı Kardeşler (1972), Casus Avcıları (1972), Dağlar Kralı (1972), İblis (1972), Ölür Müsün Öldürür Müsün (1972), Ölüm Peşimizde (1972),Son Durak Ölüm (1972), Susuz Yaz (1973), Kara Osman (1973), Zalim (1973), Topal (1973), Anasının Gözü (1974), Quei Paracul... Pi Di Jolando E Margherito (1975), Gördüğün Yerde Vur (1975), Tolga (1975) , Hamal (1976), Erkeğim (1977), Rezil 1978.

YÖNETMEN OLARAK FİLMLERİ (3 FİLM) :

Üçkağıtçılar (1972), Sütü Bozuk (1976), Erkeğim (1977)

YAPIMCI OLARAK FİLMLERİ (28 FİLM) :

İnce Cumali (1967), Balatlı Arif (1969), Çirkin Kral Affetmez (1967), Kan Su Gibi Akacak (1969), Çifte Tabancalı Kabadayı (1969), Bin Defa Ölürüm (1969), Kendi Düşen Ağlamaz (1969), Casus Kıran / Yedi Canlı Adam (1970), Canlı Hedef (1970), Çifte Yürekli (1970), Kanımın Son Damlasına Kadar (1970), Piyade Osman (1970), Yedi Belalılar (1970), Yarın Son Gündür (1971), Belanın Kralı (1971), Beş Hergele (1971),Kara Cellat (1971), Kurşun Memed (1971),İblis (1972), Susuz Yaz (1973), Topal (1973), Anasının Gözü (1974), Yankesici (1974), Tolga (1975), Hamal (1976), Sütü Bozuk (1976), Erkeğim (1977), Rezil (1978),

SENARYOLARINI YAZDIĞI FİLMLER (16 FİLM) :

Kan Su Gibi Akacak (1969), Kendi Düşen Ağlamaz (1969), Kara Bela (1972), Casus Avcıları (1972), Darağacı (1972), Ölüm Peşimizde (1972), Son Durak Ölüm (1972), Üçkağıtçılar (1972), Topal (1973), Zalim (1973), Anasının Gözü (1974), Dört Hergele (1974), Yankesici (1974), Hamal (1976), Mikrop (1976), Rezil (1978)

NOTLAR :

NOT-1 : 1964 yılında İtalya'da çizgi roman kahramanı olarak KRİMİNAL adı ile yaratılan iskelet kostümlü süper caninin ismi, fotoromana dönüştürüldükten sonra KILLING olarak değiştirilmiştir. KRİMİNAL ve KRİMİNAL II adı ile iki kez İtalyan-İspanyol ortak yapımı olarak beyazperdede canlandırılan KILLING, Fransa'da SATANIK, Amerika'da ise SADISTIK adıyla tanınmaktadır.

NOT-2 : "Marvel Comics" firması tarafından yaratılan ve daha sonra "DC Comics" firmasına geçen çizgi roman karakteri Kaptan Marvel, ilk kez 1941 yılında Tom TYLER tarafından beyazperdede canlandırıldı. Kaptan Marvel, "SHAZAM" kelimesini söyleyerek kendisine verilen insanüstü güçlere kavuşuyordu. 1950 yılında Yüksel Film (Adana) tarafından ithal edilen "Kaptan Marvel'in Maceraları" isimli film ülkemizde "Şazem Dev Adam" adı ile gösterime girmişti. SHAZAM kelimesi SOLOMON (Kral Süleyman), HERCULES (Herkül), ATLAS, ZEUS, ACHILLES (Komutan Aşil) ve MERCURY kelimelerinin baş harflerinden oluşuyordu. KAPTAN MARVEL Kral Süleyman'dan "BİLGELİK", Herkül'den "GÜÇ", Atlas'dan "DAYANMA GÜCÜ", Zeus'dan "YETENEK", Aşil'den "CESARET" ve "MERTLİK", Merkür'den ise "HIZ" özelliklerini almıştı. Bu karakter Türkiye'de 1967 yılında aktör İrfan ATASOY tarafından beyazperdeye taşındı. Her ne kadar Yönetmen Yılmaz ATADENİZ biraz Kaptan Marvel, biraz Batman, biraz da Superman kostümlerinin karışımından oluşan bir kıyafet tercih etse de THE POWER OF SHAZAM'ın (Şazem'in Gücünün) ortaya çıkardığı özel kostümlü UÇAN ADAM SHAZAM karakteri, hem değerli aktör İrfan ATASOY'u Türk sinemasına kazandırdı, hem de Türk sinema tarihinde hiçbir zaman unutulmayacak bir konuma oturttu.

NOT-3 : Ne mutlu ki bana, “Kilink Uçan Adam’a karşı” adlı kayıp filmin izini sonunda “YOU TUBE” adlı sitede bulabildim. Kısa bir fragman olsa bile, fantastik Türk filmleri tutkunlarını mutlu etmeye yetiyor. Filmin orijinali Yunanlı ONAR Film Şirketi’ndeymiş. Şirket 2006’nın sonunda bu filmi Türkiye’de de DVD formatında piyasaya sürdü.

Sanatçı Özgün Uysal Kenger Dergisi'nin konuğuydu

KENGER Dergisi’nin 2008 yılına ait 3 ncü sayısında, Değirmendere’de ikamet eden, Anadolu Karikatürcüler Derneği Üyesi, Gazeteci-Yazar, Karikatür ve Çizgi Roman Sanatçısı Özgün Uysal ile yapılan bir söyleşi yayınlandı.

Kocaeli’nde yaşayan Vartolular tarafından kurulan “Kocaeli Vartolular Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği” tarafından yayımlanmakta olan KENGER Dergisi’nin 2008 yılına ait 3 ncü sayısında, Değirmendere’de ikamet eden, Anadolu Karikatürcüler Derneği Üyesi, Gazeteci-Yazar, Karikatür ve Çizgi Roman Sanatçısı Özgün Uysal ile yapılan bir söyleşi yayınlandı.
Kocaeli Varto-Der Başkanı Gündüz Işık tarafından gerçekleştirilen ve sohbet ortamında geçen söyleşide, Uysal’ın çocukluğundan askerlik yaşantısına, çizgilerinin yayınlandığı gazete ve dergilerden çizgi romanlarına kadar bir çok konuya değinildi. KENGER Dergisi’nde iki tam sayfa olarak yayınlanan söyleşide, Özgün Uysal’ın birbirinden ilginç karikatürlerine de yer verildi.

Kilink ve Uçan Adam karakterleri bu kez de çizgilerde hayat buldu

60’lı yılların sonunda Yeşilçam’da bir döneme damgasını vuran “Kilink” ve “Uçan Adam” karakterleri, çizgi roman literatüründe ülkemizin sayılı çizgi roman ressamları arasında gösterilen, Kocaeli/Değirmendere’de ikamet eden Balıkesirli çizgi roman ressamı ve gazeteci Özgün Uysal’ın çizgileriyle yeniden hayat buldu.Yeşilçam’ın unutulmaz yönetmenlerinden Yılmaz Atadeniz, kökeni Fransız Fantoma serisine dayanan İtalyan menşeili foto roman karakteri, anti-kahraman Killing’i 1967 yılında “Kilink İstanbul’da” ve “Kilink Uçan Adam’a Karşı” adlı birbirinin devamı niteliğinde iki film halinde beyaz perdeye taşımış, her iki filmde de yüzü hiç gözükmeyen Kilink karakterini Yıldırım Gencer, ona karşı duran, Batman-Superman karışımı kostümüyle Uçan Adam karakterini ise İrfan Atasoy canlandırmıştı. Her iki filmin yakaladığı hasılat rekorunun ve ünün peşine düşen diğer yönetmenler de, peşi sıra bir çok Kilink filmi (Şaşkın Hafiye Kilink’e karşı, Klink Soy ve Öldür, Kolsuz Kahraman Kilink’e karşı v.s.) çekmişti.Kilink serisi ilk filmlerde canlandırdığı Uçan Adam karakteriyle Türk Sineması’nda kariyerini yerine oturtan İrfan Atasoy’la 2005 yılında bir röportaj gerçekleştiren, fantastik Türk filmleri araştırmacısı, Çizgi Roman Ressamı ve Gazeteci Özgün Uysal, “Kilink Uçan Adam’a Karşı-2, Efsane Geri Döndü” isimli çizgi romanı hakkında şunları söyledi:“1970 yılında izlediğim Kilink İstanbul’da, Kilink Uçan Adam’a Karşı ve Klink Soy ve Öldür isimli filmler ve daha sonrasında okuduğum Kilink serisi foto romanlar çocukluk ve gençlik dönemimde beni etkilemişti. Özellikle Yılmaz Atadeniz’in çektiği Kilink İstanbul’da ve Kilink Uçan Adam’a Karşı adlı filmlerin fantastik Türk Sineması içinde ayrı bir yeri var. Zira, İtalya’da Killing, Fransa’da Satanik ve Amerika’da Sadistik adıyla tanınan foto roman karakteri, anti kahraman Kilink, ilk kez Türkiye’de Yılmaz Atadeniz tarafından beyaz perdeye taşınmış, sevgilisi Dana’nın yerine Suzi getirilmiş ve karşısına da Batman-Superman karışımı bir kahraman olan Uçan Adam çıkartılmıştır. Shazam (şazem) diyerek Uçan Adam’a dönüşen karakter ise Marvel Comics firması tarafından yayımlanan Kaptan Marvel isimli başka bir çizgi roman kahramanına aittir. Aslında bu filmlere İtalyan foto roman kahramanı ile Amerikan çizgi roman kahramanının Türkleştirilmiş versiyonları da diyebiliriz.Serinin ikinci filmi olan Kilink Uçan Adam’a Karşı adlı film, Kilink’in Uçan Adam tarafından bir minarenin üzerinden aşağıya atılmasıyla son buluyor bulmasına ama, izleyicide sanki film tam olarak son bulmamış da devamı varmış hissi yaratıyor. Bu nedenle serinin devamı olarak çizdiğim Kilink Uçan Adama Karşı-2, Efsane Geri Döndü isimli çizgi romanımı, filmin yayınlandığı 1967 yılından 30 yıl sonra geçecek şekilde çizdim. Bu arada sizlere küçük bir de ipucu vereyim; çizdiğim serideki Kilink ve Uçan Adam karakterleri, filmdeki karakterlerin çocukları. Malum, aradan geçen 30 yılda kahramanlar da ihtiyarlıyor.”Gölcük ve Karamürsel bölgelerini kapsayan Karşıyaka Gazetesi’nde yayınlanmaya başlanan “Kilink Uçan Adam’a Karşı-2, Efsane Geri Döndü” isimli çizgi roman serisi, Balıkesir, Çanakkale ve Avustralya’da da yayınlanacak.